Institutio christianae religionis (1559), Barth/Niesel, 1926-52 | Institution de la religion chrestienne (1560) | Institutes of the Christian Religion, John Allen (1813) | Institutes of the Christian Religion, Henry Beveridge (1845) | Institutie of onderwijzing in de christelijke religie, A. Sizoo (1931) | Unterricht in der christlichen Religion, Otto Weber (1936-38) | Institusie van die Christelike Godsdiens (1984) | Наставление в христианской вере (1997-99) |
CAP. VI. |
Chapitre VI. |
Chapter VI. |
Chapter 6. |
Hoofdstuk VI. |
Sechstes Kapitel. |
HOOFSTUK 6. |
Глава VI. |
| De vita hominis Christiani: ac primum, quibus argumentis ad eam nos hortetur Scriptura. |
De la vie de l’homme Chrestien: Et premierement quels sont les argumens de l’Escriture pour nous y exhorter |
The Life Of A Christian. Scriptural Arguments And Exhortations To It. |
The Life of a Christian Man. Scriptural Arguments Exhorting to It. |
Over het leven van de Christen: en in de eerste plaats met welke bewijzen de Schrift ons daartoe vermaant. |
Von dem Leben eines Christenmenschen; vor allem mit welchen Gründen uns die Schrift dazu ermahnt. |
DIE LEWE VAN ’N CHRISTEN:1 TEN EERSTE, MET WATTER BEWYSE DIE SKRIF ONS DAARTOE AANSPOOR |
О ЖИЗНИ ХРИСТИАНИНА, И ПРЕЖДЕ ВСЕГО О ТОМ, КАК НАСТАВЛЯЕТ О НЕЙ СВЯТОЕ ПИСАНИЕ |
1. 146 Scopum regenerationis esse diximus ut in vita fidelium appareat inter Dei iustitiam et eorum obsequium symmetria et consensus: atque ita adoptionem confirment qua recepti sunt in filios.2 Etsi autem novitatem illam qua imago Dei in nobis instauratur, lex ipsius in se continet, quia tamen tarditas nostra multis tam stimulis quam adminiculis opus habet, proderit ex variis Scripturae locis rationem vitae formandae colligere, ne in studio suo aberrent quibus resipiscentia cordi est. Porro || dum vitam Christiani hominis formandam suscipio, argumentum me ingredi non ignoroc varium et copiosum, et quod magnitudine sua longum volumen explere possit, si numeris suis omnibus ipsum absolvere libeat. Videmus enim in quantam prolixitatem diffundantur veterum paraeneses de singulis tantum virtutibus compositae. Neque id loquacitate nimia; siquidem quamcunque virtutem commendare oratione propositum sit, Ultro stylus in eam amplitudinem materiae copia deducitur, ut rite disseruisse non videaris nisi multa dixeris. Mihi vero animus non est, quam me traditurum nunc profiteor vitae institutionem eousque extendere, ut et peculiariter singulas prosequatur virtutes, et in exhortationes expatietur. Ex aliorum scriptis, praesertim vero ex veterum homiliisd, haec petantur. 147 Mihi abunde erit si methodum ostendero qua vir pius ad rectum constituendae vitae scopum deducatur ac regulam quandam universalem breviter finiero, ad quam officia sua non male exigat. Declamationibus suum aliquando forte tempus erita: || vel aliis partes quibus non adeo sum idoneus relinquam. Amo natura brevitatem: et forte, si copiosius loqui vellem, non succederet. Quod si maxime plausibilisb esset prolixiorc docendi ratio experiri tamen vix liberet;d || praesentis autem operis ratio postulat ut simplicem doctrinam quanta licebit brevitate perstringamus. Quemadmodum autem certos recti et honesti fines habent philosophi, unde particularia officia totumque virtutum chorum deducunt: ita nec ordine suo caret in hoc Scriptura: quin pulcherrimam oeconomiam tenet, ac philosophicis omnibus multo certiorem. Hoc tantum interest quod illi (ut erant ambitiosi homines) exquisitam dispositionis perspicuitatem, qua ingenii dexteritatem ostentarent, sedulo affectarunt: Spiritus vero Dei, quia sine affectatione docebat, non ita exacte nec perpetuo methodicam rationem observavit; quam tamen dum alicubi ponit, satis innuit non esse a nobis negligendam. |
1. Nous avons dit que le but de nostre regeneration est, qu’on apperçoyve en nostre vie une melodie et accord entre la justice de Dieu et nostre obeissance: et que par ce moyen nous ratifions l’adoption, par laquelle Dieu nous a acceptez pour ses enfans. Or combien que la Loy de Dieu contienne en soy ceste nouveauté de vie, par laquelle son image est reparée en nous, toutesfois pource que nostre tardiveté a besoin de beaucoup d’aiguillons et d’aides, il sera utile de recueillir de divers passages de l’Escriture, la façon de bien reigler nostre vie, afin que ceux qui desirent de se convertir à Dieu ne s’esgarent en affection inconsiderée. Or entreprenant à former la vie de l’homme Chrestien je n’ignore pas que je n’entre en une matiere ample et diverse, et laquelle pourroit remplir un grand volume, si je la vouloye bien poursuyvre au long. Car nous voyons combien sont prolixes les exhortations des anciens Docteurs, quand ils ne traitent que de quelque vertu en particulier. Ce qui ne procede point de trop grand babil. Car quelque vertu qu’on propose de louer et recommander, l’abondance de la matiere fera qu’il ne semblera pas advis qu’on en ait bien disputé, sinon qu’on y ait employé beaucoup de parolles. Or mon intention n’est pas d’estendre la doctrine de vie que je veux bailler, jusques là que d’y declairer particulierement une chacune vertu, et de faire longues exhortations. On pourra prendre cela des livres des autres, et principalement des Homelies des anciens Docteurs, c’est à dire sermons populaires. Il me suffira de monstrer quelque ordre, par lequel l’homme Chrestien soit conduit et addressé à un droit but de bien ordonner sa vie. Je me contenteray, dy-je, de monstrer brievement une reigle generale, à laquelle il puisse referer toutes ses actions. Nous aurons possible quelque fois l’opportunité de faire telles deductions qu’il y en a aux sermons des anciens Docteurs: l’œuvre que nous avons en main, requiert que nous comprenions une simple doctrine, en la plus grande brieveté qu’il sera possible. Or comme les Philosophes ont quelques fins d’honnesteté et droiture, dont ils deduisent les offices particuliers et tous actes de vertu: aussi l’Escriture en cest endroit a sa maniere de faire, laquelle est beaucoup meilleure et plus certaine que celle des Philosophes. Il y a seulement ceste difference, qu’iceux, selon qu’ils estoyent pleins d’ambition, ont affecté une apparence la plus notable qu’ils pouvoyent, pour donner lustre à l’ordre et disposition dont ils usoyent afin de monstrer leur subtilité. Au contraire, le sainct Esprit, pource qu’il enseignoit sans affectation et sans pompe, n’a pas tousjours observé ne si estroitement, certain ordre et methode: neantmoins puis qu’il en use aucunesfois, il nous signifie que nous ne le devons mespriser. |
1. 614 We have said that the end of regeneration is, that the life of believers may exhibit a symmetry and agreement between the righteousness of God and their obedience; and that thus they may confirm the adoption by which they are accepted as his children. But though the law of God contains in it that newness of life by which his image is restored in us, yet since our tardiness needs much stimulation and assistance, it will be useful to collect from various places of Scripture a rule for the reformation of the life, that they who cordially repent may not be bewildered in their pursuits. Now, when I undertake the regulation of a Christian's life, I know that I am entering on an argument various and copious, and the magnitude of which might fill a large volume, if I designed a complete discussion of every part of it. For we see to what great prolixity the fathers have extended the exhortations composed by them only on single virtues; and that without any excessive loquacity; for, whatever virtue it is intended to recommend in an oration, the copiousness of the matter naturally produces such a diffusiveness of style, that unless you have spoken largely, you seem not to have done justice to the subject. But my design is not to extend the plan of life, which I am now about to deliver, so far as particularly to discourse on each distinct virtue, and expatiate into exhortations. These things may be sought in the writings of others, especially in the homilies of the fathers. It will be sufficient for me if I point out a method by which a pious man may be conducted to the right end in the regulation of his life, and briefly assign a universal rule, by which he may properly estimate his duties. There will, perhaps, at some future period be a suitable opportunity for declamations; or I shall leave to others an office for which I am not calculated. I am naturally fond of brevity; and, perhaps, were I desirous of speaking in a more copious manner, I should not succeed. And if a more prolix method of teaching were most acceptable, yet I should scarcely be inclined to make the trial. The plan of the present work, however, requires me to treat a simple doctrine with all possible brevity. As the philosophers have certain principles of rectitude and honour, whence they deduce particular duties and the whole circle of virtues, so the Scripture is not without its order in 615 this respect, but maintains an economy superlatively beautiful, and far more certain, than all the systems of the philosophers. There is only this difference—that, the philosophers being ambitious men, they have sedulously affected an exquisite perspicuity of method, in order to make an ostentatious display of their ingenious dexterity. But the Spirit, whose teaching is void of affectation, has not so exactly or perpetually observed a methodical plan; which, nevertheless, by using it in some places, he sufficiently indicates ought not to be neglected by us. |
1. Connection between this chapter and the doctrine of Regeneration. Necessity of the doctrine concerning the Christian Life. The brevity of this treatise. The method of it. Plainness and unadorned simplicity of the Scripture system of morals. 2 We have said that the object of regeneration is to bring the life of believers into concord and harmony with the righteousness of God, and so confirm the adoption by which they have been received as sons. But although the law comprehends within it that new life by which the image of God is restored in us, yet, as our sluggishness stands greatly in need both of helps and incentives it will be useful to collect out of Scripture a true account of this reformations lest any who have a heartfelt desire of repentance should in their zeal go astray. Moreover, I am not unaware that, in undertaking to describe the life of the Christian, I am entering on a large and extensive subject, one which, when fully considered in all its parts, is sufficient to fill a large volume. We see the length to which the Fathers in treating of individual virtues extend their exhortations. This they do, not from mere loquaciousness; for whatever be the virtue which you undertake to recommend, your pen is spontaneously led by the copiousness of the matter so to amplify, that you seem not to have discussed it properly if you have not done it at length. My intention, however, in the plan of life which I now propose to give, is not to extend it so far as to treat of each virtue specially, and expatiate in exhortation. This must be sought in the writings of others, and particularly in the Homilies of the Fathers.1 For me it will be sufficient to point out the method by which a pious man may be taught how to frame his life aright, and briefly lay down some universal rule by which he may not improperly regulate his conduct. I shall one day possibly find time for more ample discourse, [or leave others to perform an office for which I am not so fit. I have a natural love of brevity, and, perhaps, any attempt of mine at copiousness would not succeed. Even if I could gain the highest applause by being more prolix, I would scarcely be disposed to attempt it],2 while the nature of my present work requires me to glance at simple doctrine with as much brevity as possible. As philosophers have certain definitions of rectitude and honesty, from which they derive particular duties and the whole train of virtues; so in this respect Scripture is not without order, but presents a most beautiful arrangement, one too which is every way much more certain than that of philosophers. The only difference is, that they, under the influence of ambition,constantly affect an exquisite perspicuity of arrangement, which may serve to display their genius, whereas the Spirit of God, teaching without affectation, is not so perpetually observant of exact method, and yet by observing it at times sufficiently intimates that it is not to be neglected. |
1. Wij hebben gezegd, dat de bedoeling der wedergeboorte is, dat in het leven der gelovigen blijke een evenredigheid en overeenstemming tussen Gods gerechtigheid en hun gehoorzaamheid, en zij zo de aanneming bevestigen, waardoor zij tot kinderen zijn aangenomen. En ofschoon die vernieuwing, door welke het beeld Gods in ons hersteld wordt, in zijn wet vervat is, zal het toch, daar onze traagheid vele prikkels en ook hulpmiddelen nodig heeft, nuttig zijn uit verschillende plaatsen der Schrift bijeen te brengen de wijze, waarop wij ons leven moeten inrichten, opdat zij, wie de bekering ter harte gaat, in hun ijver niet afdwalen. Verder, wanneer ik het op mij neem om te tekenen op welke wijze de Christen zijn leven moet inrichten, dan weet ik zeer wel, dat ik een veelzijdig en inhoudrijk onderwerp ter hand neem, en dat door zijn uitgebreidheid een groot boek zou kunnen vullen, wanneer men het in al zijn delen zou willen behandelen. Want we zien, Tot welk een uitvoerigheid de leringen der ouden uitdijen, die slechts één deugd behandelen. En dat niet door al te grote breedsprakigheid, want welke deugd men zich ook voorneemt in een redevoering aan te prijzen: de pen wordt door de overvloed van stof tot zulk een uitvoerigheid gebracht, dat men het onderwerp niet naar behoren besproken schijnt te hebben, wanneer men niet veel zegt. Mijn bedoeling is echter niet de onderwijzing van het leven, die ik nu aankondig te zullen geven, zo ver UiL te strekken, dat zij iedere deugd in het bijzonder nagaat en zich begeeft tot wijdlopige vermaningen. Dit moge men zoeken in de geschriften van anderen, en in het bijzonder in de predikatiën der ouden. Mij zal het genoeg zijn, wanneer ik de weg heb aangetoond, waarlangs een vroom man geleid wordt tot het juiste doel om zijn leven in te richten, en in het kort een algemene regel heb vastgesteld, naar welke hij zijn plichten behoorlijk kan onderzoeken. Lange voordrachten zullen wellicht ook wel te eniger tijd aan de beurt komen; of ik zal aan anderen de taak, waartoe ik niet zo geschikt ben, overlaten. Ik bemin van nature de kortheid, en wanneer ik uitvoeriger zou willen spreken, zou dat misschien niet zo goed gelukken. En indien een uitvoeriger wijze van onderrichten meer zou aanstaan, dan zou ik er toch ternauwernood behagen in hebben om die te beproeven. En de opzet van dit boek eist, dat wij de eenvoudige leer met zo groot mogelijke kortheid behandelen. Gelijk nu de wijsgeren bepaalde begrenzingen hebben van het goede en eerbare, waaruit zij de bijzondere plichten en de ganse schare van deugden afleiden, zo heeft ook de Schrift in dezen haar orde; ja zij heeft een zeer schone indeling, en een, die veel zekerder is dan alle indelingen der wijsgeren. Slechts dit onderscheid is er, dat dezen, eerzuchtig als ze waren, met ijver gestreefd hebben naar een uitgezochte helderheid van indeling, om daardoor de vernuftigheid van hun verstand te tonen, maar dat de Geest Gods, omdat Hij zonder gekunsteldheid onderwees, niet zo nauwkeurig en niet zo onafgebroken een methodische wijze van behandelen heeft in acht genomen; maar daar Hij die somtijds wel gebruikt, geeft Hij daardoor genoegzaam te kennen, dat wij die niet mogen veronachtzamen. |
1. 442Der Sinn dieser Ausführungen Im Leben der Gläubigen soll ein Gleichklang, ein Zusammenstimmen zwischen Gottes Gerechtigkeit und ihrem eigenen Gehorsam stattfinden. Das ist der eigentliche Zweck der Wiedergeburt, wie ich bereits zeigte. Auf diese Weise sollen die Gläubigen die Berufung festmachen (Ausdruck nach 2. Petr. 1,10), mit der sie zu Kindern Gottes angenommen sind. Nun faßt zwar Gottes Gesetz jene Erneuerung, durch die Gottes Ebenbild in uns wiederhergestellt wird, in sich; aber wir haben in unserer Trägheit viel Ansporn und Hilfe nötig, und so wird es von Nutzen sein, aus den verschiedenen Schriftstellen die rechte Weise zu entnehmen, wie wir unser Leben einrichten sollen, damit die, denen es mit ihrer Bekehrung Ernst ist, in ihrem Eifer nicht auf Irrwege geraten. Wenn ich mich nun aber anschicke, das Leben eines Christenmenschen darzustellen, so bin ich mir voll und ganz bewußt, damit einen sehr vielgestaltigen und schwierigen Stoff anzugreifen, der in seiner Umfänglichkeit einen dicken Band füllen könnte, wenn man ihn erschöpfend behandeln wollte. Wir sehen ja auch, wie weitläufig die Mahnreden der Alten auseinanderfließen, wenn sie sich (auch) nur auf die einzelnen Tugenden beziehen. Dabei herrscht aber keineswegs ein übertriebener Wortreichtum. Es ist eben so: wenn man sich vorgenommen hat, irgendeine Tugend in einer Rede recht zu preisen, dann drängt die Fülle des Stoffes von selbst zu einer solchen Breite des Stils hin, daß man meint, man hätte seine Sache nicht nach Gebühr dargestellt, wenn man nicht viel gesagt hätte! Ich habe nun aber nicht die Absicht, die Lebensunterweisung, die ich jetzt vorzutragen im Sinn habe, soweit auszudehnen, daß sie auch noch die gesonderte Behandlung der einzelnen Tugenden mit einschlösse und auch ausgedehnte Ermahnungen dazu enthielte. Das kann man aus den Schriften anderer, vor allem aus den Predigten der Kirchenväter entnehmen. Mir soll es übrig genug sein, wenn ich den Weg zeige, auf dem ein frommer Mann zum rechten Ausrichtungspunkt für die Gestaltung seines Lebens geführt werden kann, und wenn ich eine allgemeine Regel kurz umschreibe, nach der er seine Verpflichtungen recht feststellen kann. Für große Reden wird vielleicht später einmal die Zeit kommen - oder ich will diese Aufgabe, zu der ich nicht eben geschickt bin, anderen überlassen! Ich liebe von Natur die Kürze; und wenn ich auch weitläufiger reden wollte, so würde es mir vielleicht nicht gelingen. Selbst wenn eine wortreichere Art zu reden höchsten Beifall fände, so würde ich sie trotzdem schwerlich versuchen. Die Aufgabe des hier vorliegenden Werkes dagegen erfordert es geradezu, daß wir die schlichte Lehre mit möglichster Kürze umreißen. Wie aber die Philosophen bestimmte Grenzen für Recht und Ehrbarkeit kennen und von da her alle einzelnen Pflichten und die ganze Schar der Tugenden ableiten, - so hat auch die Schrift in dieser Hinsicht ihre Ordnung, ja, sie läßt die herrlichste Einteilung walten, die viel sicherer ist als alles, was die Philosophen hier bieten. Es besteht nur ein Unterschied: die Philosophen waren ehrgeizige Leute und haben sich deshalb mit großem Fleiß um eine ausgesuchte Klarheit der Anordnung bemüht, um auf diese Weise die Gewandtheit ihres Geistes an den Tag zu legen; der Heilige Geist dagegen trieb sein Lehramt ohne Künstelei, und deshalb hat er die geordnete Darstellungsweise nicht so scharf und unentwegt innegehalten. Aber da und dort bringt er sie doch und gibt uns damit genugsam zu verstehen, daß wir sie nicht vernachlässigen dürfen. |
1. Die doel van en metode met die behandeling van die onderwerp 876 Ons het gesê2 dat die doel van die wedergeboorte is dat harmonie3 en ooreenstemming tussen die geregtigheid van God en die gehoorsaamheid van die gelowiges in hulle lewe na vore moet kom en dat hulle so hulle aanneming moet bevestig waardeur hulle as sy kinders aangeneem is.4 Hoewel sy wet egter die vernuwing waardeur die beeld van God weer in ons herstel word, insluit, sal dit nogtans vir ons voordelig wees om uit verskeie Skrifaanhalings die wyse waarop ons ons lewe moet vorm, af te lei omdat ons luiheid bowendien baie prikkels en hulpmiddels nodig het. Die doel daarvan is dat mense wat hulle bekering ter harte neem, nie in hulle ywer op ’n dwaalweg beland nie. Wanneer ek dit verder op my neem om die Christen se lewe te vorm, is ek goed bekend daarmee dat ek ’n onderwerp betree wat veelsydig en breedvoerig is, en dat ’n mens as jy daarmee begin, ’n lang boek kan vul as jy dit volledig wil behandel. Ons sien immers hoe breedvoerig die vermanings van die skrywers van ouds, wat net afsonderlike deugde behandel, uitgebrei word en dit nie met ’n uitermatige omhaal van woorde nie. Want watter deug ’n mens ook al van voorneme is om in ’n betoog aan te beveel, word jou pen vanself deur ’n oorvloed materiaal tot so ’n omvang gelei dat dit vir jou lyk asof jy die onderwerp nie behoorlik bespreek het tensy jy baie daaroor gesê het nie. Dit is trouens nie my voorneme om die onderwysing van ’n Christenlewe waarvan ek nou bekend maak dat ek dit sal leer, dermate uit te rek om elke deug afsonderlik te behandel en tot vermanings daaroor uit te wei nie. Dit kan ’n mens maar in die geskrifte van ander skrywers, en veral in die preke5 van die skrywers van ouds gaan soek. Vir my sal dit voldoende 877 wees as ek die metode aandui waarvolgens ’n godvrugtige man na die regte doel gelei kan word om sy lewe in te rig en as ek bondig ’n algemene reël kan neerlê na aanleiding waarvan hy sy pligte goed kan meet. Miskien sal daar soms geleentheid vir lang voordragte wees, of ek sal onderafdelings waarin ek nie so bekwaam is nie, vir ander skrywers laat.6 Van nature hou ek van bondigheid, en miskien sou ek nie slaag as ek miskien ’n bietjie breedvoerig wou praat nie. As n uitvoeriger onderrigmetode miskien aanneemliker7 sou wees, sou ek nogtans beswaarlik lus gehad het om dit op die proef te stel. Die opset van my huidige werk vereis egter dat ek die eenvoudige leer so bondig moontlik behandel. Net soos die filosowe bepaalde grense het vir dit wat reg en eerbaar is, waaruit hulle besondere pligte en ’n hele rits deugde aflei,8 ontbreek dit die Skrif ook nie aan ’n eie orde nie. Ja, die Skrif hou aan die pragtigste orde en aan een wat baie sekerder as al die filosowe s’n is. Die verskil is egter dat die filosowe as eersugtige mense ywerig getrag het om ’n uitgelese helderheid van indeling te bereik om daarmee die vaardigheid van hulle verstand ten toon te stel. Omdat die Gees van God egter sonder vertoon geleer het, het Hy nie so presies en voortdurend by ’n planmatige metode gehou nie. Wanneer Hy nogtans so ’n metode iewers aanwend, gee die Skrif genoegsaam te kenne dat ons dit nie moet versmaai nie. |
1. Мы говорили, что цель нашего возрождения состоит в том, чтобы установить в нашей жизни гармонию и согласие между Божьей справедливостью и нашим послушанием и тем самым подтвердить усыновление, в котором Бог принял нас как своих детей. Хотя Божий Закон уже заключает в себе обновление жизни, благодаря которому в нас восстанавливается образ Божий, мы по причине нашей медлительности и лени нуждаемся в неких стрекалах и в помощи. Поэтому из различных фрагментов Писания полезно извлечь указания относительно устройства нашей жизни, дабы люди, стремящиеся обратиться к Богу, не сбились с пути, поддавшись безрассудным страстям. Намереваясь научить христианской жизни, я сознаю, что вступаю в обширную, полную разнообразных проблем сферу, изложение которой могло бы составить целый громадный том, если бы я пожелал обо всём рассказать подробно. Ведь мы знаем, насколько многословны были прежние учители, когда рассматривали только какую-то одну добродетель. И дело здесь не в чрезмерной словоохотливости. Какую бы добродетель мы ни стали восхвалять и наставлять в ней других, сведения о ней так обширны, что вопрос не представляется исчерпанным, пока мы не произнесём огромного количества слов. Поэтому моё намерение не в том, чтобы подробно излагать разработанное мною учение о жизни, детально описывать каждую добродетель или сочинять пространные поучения. Их можно найти в других книгах, прежде всего в гомилиях, то есть в обращённых к народу проповедях прежних учителей. Я же довольствуюсь тем, чтобы показать некий план, следуя которому христианин наверняка придёт к верной цели - правильному устроению своей жизни. Мне будет достаточно кратко изложить общее правило, некое мерило, с которым он сможет соотносить каждый свой поступок. Возможно, мне ещё представится случай привести все те логические построения, которые содержались в проповедях древних учителей; однако наше нынешнее предприятие требует простого и по возможности краткого изложения. Философы исходят из общих понятий честности и праведности, из которых они выводят конкретные обязанности и добродетельные поступки; подобное мы наблюдаем и в Св. Писании, однако там это сделано гораздо лучше и убедительнее, чем у философов. Разница в том, что философы, исполненные честолюбия, придали своему изложению блестящую форму, дабы выставить напоказ его строгость и упорядоченность, а тем самым и свою изощрённость. Напротив, Св. Дух, поучая без самолюбования и высокопарности, не всегда и не строго придерживается определённого порядка и метода. Однако поскольку иногда Он всё же соблюдает его, то это значит, что нам не следует этим пренебрегать.
|
2. Porro duabus potissimum partibus incumbit haec, de qua loquimur, Scripturae institutio: Prior est, ut iustitiae amor, ad quem alioqui natura minime propensi sumus, animis nostris instilletur ac inferature: altera, ut nobis norma praescripta sitf, quae nos in iustitiae studio aberrare non sinat. Commendandae autem iustitiae rationes habet plurimas et optimas, ex quibus multas supra diversis locis notavimus, nonnullas adhuc breviter hic attingemus. A quo fundamento melius exordiatur quam dum admonet nos sanctificari oportere, quia Deus noster sanctus estg? Siquidem quum instar disiectarum ovium dispersi essemus, ac per mundi labyrinthum dissipati, ipse nos recollegit, ut sibi aggregaret. Quum nostrae cum Deo coniunctionis mentionem audimus, meminerimus sanctitatem oportere eius esse copulam: non quia sanctitatis merito veniamus in eius communionem: (quum potius adhaerere primo illi oporteat ut eius sanctitate perfusi sequamur quo vocath) sed quoniam ad eius gloriam magnopere pertinet, non esse illi consortium cum iniquitate et immunditiai. Quare et hunc vocationis nostrae finem esse docet in quem respicere semper convenitk, si vocanti Deo 148 velimus respondere [Iesa. 35. c. 8, et alibi]. Quorsum enim a mundi nequitia et pollutione, in quibus demersi eramus, nos erui attinebat, si nobis permittimus tota vita in illis volutari? Adhaec simul etiam admonet nos, ut in Domini populo censeamur, sanctam civitatem Ierusalem oportere inhabitare: quam ut ipse sibi consecravit, ita incolarum impuritate nefas est profanari; unde sunt eae voces, Locum iis futurum in Dei tabernaculo qui incedunt sine macula, et iustitiae student, [Psal. 15. a. 2, et 24] etc; || quia sanctuarium in quo habitat, minime decet instar stabuli sordibus esse refertum. |
2. Or cest ordre de l’Escriture duquel nous parlons, consiste en deux parties. L’une est d’imprimer en noz cœurs l’amour de justice, auquel nous ne sommes nullement enclins de nature. L’autre, de nous donner certaine reigle, laquelle ne nous laisse point errer çà et là, ny esgarer en instituant nostre vie. Quant est du premier poinct, l’Escriture a beaucoup de tresbonnes raisons pour encliner nostre cœur à aimer le bien: desquelles nous en avons noté plusieurs en divers lieux, et en toucherons encores d’aucunes icy. Par quel fondement pouvoit elle mieux commencer, qu’en admonnestant qu’il nous faut estre sanctifiez, d’autant que nostre Dieu est sainct (Lev. 19:1, 2; 1 Pierre 1:16)? adjoustant la raison, que comme ainsi soit que nous fussions espars comme brebis esgarées et dispersées par le labyrinthe de ce monde, il nous a recueillis pour nous assembler avec soy. Quand nous oyons qu’il est fait mention de la conjonction de Dieu avec nous, il nous doit souvenir que le lien d’icelle est saincteté. Non pas que par le merite de nostre saincteté nous venions à la compagnie de nostre Dieu, veu qu’il nous faut premierement que d’estre saincts, adherer à luy, afin qu’il espande de sa saincteté sur nous, pour nous faire suyvre là où il nous appelle: mais à cause que cela appartient à sa gloire, qu’il n’ait nulle accointance avec iniquité et immondicite, il nous luy faut ressembler, puis que nous sommes siens. Pourtant l’Escriture nous enseigne ceste estre la fin de nostre vocation, à laquelle nous avons tousjours à regarder, si nous voulons respondre à nostre Dieu. Car quel mestier estoit-il que nous fussions delivrez de l’ordure et pollution en laquelle nous estions plongez, si nous voulons toute nostre vie nous veautrer en icelle? Davantage elle nous admoneste que si nous voulons estre en la compagnie du peuple de Dieu, il nous faut habiter en Jerusalem sa saincte cité (Ps. 24:3). Laquelle comme il l’a consacrée et dediée à son honneur, aussi il n’est licite qu’elle soit contaminée et polluée par des habitans immondes et profanes. Dont viennent ces sentences, que celuy qui cheminera sans macule, et s’appliquera à bien vivre, habitera au tabernacle du Seigneur: pource qu’il n’est point convenable que le sanctuaire auquel il habite, soit infecté d’ordures comme une estable (Ps. 15:2; Is. 35:8, et autrepart). |
2. This Scripture plan, of which we are now treating, consists chiefly in these two things—the first, that a love of righteousness, to which we have otherwise no natural propensity, be instilled and introduced into our hearts; the second, that a rule be prescribed to us, to prevent our taking any devious steps in the race of righteousness. Now, in the recommendation of righteousness, it uses a great number of very excellent arguments, many of which we have before noticed on different occasions, and some we shall briefly touch on in this place. With what better foundation can it begin, than when it admonishes us that we ought to be holy, because our God is holy?1821 For when we were dispersed like scattered sheep, and lost in the labyrinth of the world, he gathered us together again, that he might associate us to himself. When we hear any mention of our union with God, we should remember, that holiness must be the bond of it; not that we attain communion with him by the merit of holiness, (since it is rather necessary for us, in the first place, to adhere to him, in order that, being endued with his holiness, we may follow whither he calls;) but because it is a peculiar property of his glory not to have any intercourse with iniquity and uncleanness. Wherefore also it teaches, that this is the end of our vocation, which it is requisite for us always to keep in view, if we desire to correspond to the design of God in calling us. For to what purpose was it that we were delivered from the iniquity and pollution of the world, in which we had been immerged, if we permit ourselves to wallow in them as long as we live? Besides, it also admonishes us that, to be numbered among the people of God, we must inhabit the holy city Jerusalem;1822 which, he having consecrated it to himself, cannot without impiety be profaned by impure inhabitants. Whence these expressions: “He shall abide in the tabernacle of the Lord, that walketh uprightly and worketh righteousness,” &c.,1823 because it is very unbecoming the sanctuary which he inhabits, to be rendered as filthy as a stable. |
2. Two divisions. First, Personal holiness. 1. Because God is holy. 2. Because of our communion with his saints. The Scripture system of which we speak aims chiefly at two objects. The former is, that the love of righteousness, to which we are by no means naturally inclined, may be instilled and implanted into our minds. The latter is (see chap. 7), to prescribe a rule 3which will prevent us while in the pursuit of righteousness from going astray. It has numerous admirable methods of recommending righteousness.1 Many have been already pointed out in different parts of this work; but we shall here also briefly advert to some of them. With what better foundation can it begin than by reminding us that we must be holy, because “God is holy?” (Lev. 19:1; 1 Pet. 1:16). For when we were scattered abroad like lost sheep, wandering through the labyrinth of this world, he brought us back again to his own fold. When mention is made of our union with God, let us remember that holiness must be the bond;not that by the merit of holiness we come into communion with him (we ought rather first to cleave to him, in order that, pervaded with his holiness, we may follow whither he calls), but because it greatly concerns his glory not to have any fellowship with wickedness and impurity. Wherefore he tells us that this is the end of our calling, the end to which we ought ever to have respect, if we would answer the call of God. For to what end were we rescued from the iniquity and pollution of the world into which we were plunged, if we allow ourselves, during our whole lives, to wallow in them? Besides, we are at the same time admonished, that if we would be regarded as the Lord’s people, we must inhabit the holy city Jerusalem (Isaiah rev. 8, et alibi); which, as he hath consecrated it to himself, it were impious for its inhabitants to profane by impurity. Hence the expressions, “Who shall abide in thy tabernacle? who shall dwell in thy holy hill? He that walketh uprightly, and worketh righteousness,” (Ps. 15:1, 2; 24:3, 4); for the sanctuary in which he dwells certainly ought not to be like an unclean stall. |
2. In twee stukken dan voornamelijk is deze onderwijzing der Schrift, waarover wij spreken, gelegen. Het eerste is dit, dat de liefde tot de gerechtigheid, waartoe wij overigens van nature allerminst geneigd zijn, in onze harten worde ingedrupt en ingebracht, het andere, dat ons een regel voorgeschreven zij, die ons in ons streven naar gerechtigheid niet doet afdwalen. Tot het aanprijzen dan van de gerechtigheid heeft de Schrift zeer vele en zeer goede redenen, van welke wij vele tevoren op verschillende plaatsen hebben aangetekend en sommige nog in het kort hier zullen aanroeren. Van welk fundament zou zij beter kunnen uitgaan dan van dit, dat zij ons vermaant, tot heiligmaking, omdat onze God heilig is (Lev. 19:1 e.v.; 1 Petr.1:16) Want toen wij als uiteengedreven schapen verspreid waren, en verstrooid door de doolhof der wereld, heeft Hij ons weer verzameld, om ons met Hem te verenigen. Wanneer wij melding horen maken van onze verbinding met God, moeten wij bedenken, dat heiligheid daarvan de band moet zijn: niet omdat wij door de verdienste der heiligheid tot zijn gemeenschap komen (want wij moeten veeleer Hem eerst aanhangen om, met zijn heiligheid overgoten, Hem te volgen, waarheen Hij ons roept), maar omdat het ten zeerste dienstig is tot zijn eer, dat Hij geen gemeenschap heeft met ongerechtigheid en onreinheid. Daarom leert zij ook, dat dit het doel is onzer roeping, waarop wij altijd moeten zien, indien wij Gode op zijn roepen willen antwoorden. Want wat zou het voor zin hebben, dat wij uit de slechtheid en onreinheid der wereld, waarin wij verzonken waren, werden bevrijd, indien wij onszelf verlof geven om ons gehele leven lang daarin rond te wentelen? Bovendien vermaant zij ons tevens (Jes. 35:8 en elders), dat wij, om tot het volk des Heren gerekend te worden, de heilige stad Jeruzalem bewonen moeten, die, gelijk Hij haar zichzelf gewijd heeft, zo ook door de onreinheid van haar bewoners niet mag ontheiligd worden. En daarvandaan komen deze woorden, dat zij een plaats zullen hebben in des Heren tabernakel, die wandelen zonder smet, en streven naar gerechtigheid enz. Want het past allerminst, dat het heiligdom, waarin Hij woont, als een stal, gevuld is met vuil. |
2. 443Antriebe zum christlichen Leben Diese Unterweisung, die uns die Schrift gibt und von der hier die Rede ist, besteht nun vor allem in zwei Stücken. Das erste liegt darin, daß die Liebe zur Gerechtigkeit, zu der wir sonst von Natur keineswegs geneigt sind, in unser Herz hineingeträufelt und eingeführt wird. Das zweite Stück hat sein Wesen darin, daß uns ein Richtmaß vorgeschrieben werden soll, das uns in unserem Trachten nach der Gerechtigkeit nicht vom Wege abirren läßt. Dann hat die Schrift viele und ausgezeichnete Ursachen, um die Gerechtigkeit recht anzupreisen; viele von ihnen haben wir schon oben an verschiedenen Stellen erwähnt, einige weitere werden wir hier noch zu berühren haben, von welchem Fundament sollte sie besser den Ausgangspunkt nehmen können, als von der Ermahnung: „Ihr sollt heilig sein; denn der Herr, euer Gott, ist heilig“? (Lev. 19,2; 1. Petr. 1,15f.). Wir liefen ja alle in der Irre wie versprengte Schafe, wir hatten uns heillos in dem Irrgarten dieser Welt verlaufen - und da hat er uns gesammelt, um uns zu seiner Herde zu machen! Wenn wir unsere Verbundenheit mit Gott erwähnen hören, dann sollen wir immer daran denken, daß die Heiligkeit das Band sein muß, durch welches sie besteht. Das bedeutet nicht, daß wir etwa durch das Verdienst unserer Heiligkeit in die Gemeinschaft mit Gott gelangten. Wir müssen im Gegenteil zuerst ihm anhängen, damit uns seine Heiligkeit durchdringe und wir dann folgen, wohin er uns ruft! Aber jener obige Satz gilt doch, weil es gar sehr zu Gottes Ehre gehört, daß er keinen Umgang mit Ungerechtigkeit und Unreinheit habe! Darum liegt nach der Lehre der Schrift hier der Sinn unserer Berufung, den wir stets im Auge behalten müssen, wenn wir Gott auf sein Rufen antworten wollen: (Jes. 35, 8 u. a.). Was sollte es auch für einen Zweck haben, uns aus der Bosheit und Befleckung dieser Welt, in die wir gänzlich versunken waren, herauszureißen, wenn wir uns nun erlauben wollten, uns in jener Bosheit und Befleckung unser ganzes Leben lang herumzuwälzen? Auch mahnt uns die Heilige Schrift zugleich daran, daß wir ja, um zum Volke des Herrn gezählt zu werden, in der heiligen Stadt Jerusalem wohnen müssen; diese Stadt aber hat sich der Herr selber geheiligt, und deshalb gebührt sich’s nicht, daß sie durch die Unreinheit ihrer Bewohner entweiht werde! Daher solche Worte wie: „Wer wird wohnen in deiner Hütte? ... Wer ohne Tadel einhergeht und recht tut ...“ (Ps 15,1f.; Psalm 24 und andere Stellen). Denn das Heiligtum, in dem er seine Wohnung hat, darf nicht voll Unreinigkeit sein wie ein Viehstall! |
2. Die Skrif hou aan die Christen geregtigheid voor en bied ’n norm waaraan hy geregtigheid kan meet Verder berus hierdie onderwysing van die Skrif waarvan ons praat, in besonder op twee aspekte. Die eerste daarvan is dat ’n liefde vir geregtigheid waartoe ons andersins van nature glad nie geneig is nie, in ons harte ingedrup en ingevoer word. Die tweede aspek is dat ’n norm vir ons voorgeskryf is wat ons nie toelaat om in ons ywer vir geregtigheid op ’n dwaalspoor te beland nie. Die Skrif het dus uiters baie en goeie redes om geregtigheid by ons aan te prys. Daarvan het ons tevore op verskeie plekke alreeds baie aangemerk en ons sal nog sommiges hier kortliks aanroer. Van watter basis af sou die Skrif ’n beter begin kon maak as wanneer dit ons tot heiligmaking vermaan omdat ons God heilig is?9 Want toe ons soos skape wat uit- 878 mekaar gejaag is, verstrooi is en in die doolhof van die wêreld10 versprei is, het Hy self ons bymekaar gemaak om ons by Hom te skaar. Wanneer ons hoor dat ons verbondenheid met God vermeld word, moet ons onthou dat heiligheid die band van hierdie binding moet wees. Die rede daarvoor is nie dat ons met die verdienste van heiligheid tot gemeenskap met Hom moet kom nie, aangesien ons Hom eerder eerste moet aanhang sodat ons, met sy heiligheid vervul, Hom kan volg waarheen Hy ons roep, maar dit grootliks tot sy heerlikheid bydra dat Hy geen gemeenskap met ongeregtigheid en onreinheid het nie.11 Daarom leer die Skrif dat die doel van ons roeping waarop ons ons oë altyd moet rig, is om die begeerte te koester om aan God se roeping te beantwoord.12 Want wat sou dan die doel daarvan wees dat ons van die liederlikheid en onreinheid van die wêreld waarin ons gedompel is, bevry word as ons onsself toelaat om ons ons hele lewe lank daarmee besig te hou? Hierbenewens vermaan dit ons ook terselfdertyd dat ons die heilige stad Jerusalem moet bewoon om onder die volk van die Here gereken te word.13 Soos Hy trouens hierdie stad vir Homself geheilig het, so mag dit nie deur die onreinheid van die inwoners daarvan ontheilig word nie. Daaruit spruit die woorde: Vir mense wat sonder vlek wandel en vir geregtigheid ywer, ensovoorts, sal daar ’n plek in die tent van God wees,14 want die heiligdom waarin Hy woon, behoort nie soos ’n stal vol gemors te wees nie. |
2. Метод Писания, о котором мы говорим, двоякий. Во-первых, оно стремится запечатлеть в наших сердцах любовь к справедливости и праведной жизни, к которой по природе мы совершенно не склонны. Во-вторых, оно даёт нам определённое правило, которое не позволяет нам, устраивая нашу жизнь, уклоняться в сторону и заблуждаться. Что касается первого направления, то Писание открывает множество весьма надёжных доводов, дабы склонить наши сердца к любви к добру; некоторые из них мы упоминали в разных местах этой книги и о некоторых ещё раз поговорим здесь. С какого довода можно было лучше начать, как не с того, чтобы мы были святы, ибо свят Бог наш (Лев 19:2; 1 Пет 1:16)? К нему добавлено, что нас, рассеянных по лабиринту мира сего, Он, словно заблудившихся овец, собрал, чтобы соединить с Собою. Когда мы слышим о соединении с нами Бога, то нам надлежит помнить, что оно совершается через святость. Но мы вступаем в общение с Богом не благодаря тому, что заслуживаем её: прежде чем стать святыми, нам нужно соединиться с Ним, чтобы Он сам излил на нас свою святость и понудил идти туда, куда Он нас зовёт. Но поскольку это означает войти в его славу, где не может быть нечестия и скверны, то нам следует походить на Бога, ибо мы принадлежим Ему. Поэтому Писание учит нас, что именно такова цель нашего призвания; мы должны всегда видеть её перед собою, если хотим ответить на призыв Бога [Ис 35:8 и др.]. Ибо зачем было избавлять нас от грязи и скверны, в которой мы пребывали, если мы хотим оставаться в ней всю жизнь? Далее, Писание увещевает нас, что если мы хотим пребывать среди Божьего народа, то должны жить в Иерусалиме, святом граде Бога [Пс 121/122:2-9]. Так как Он освятил его и посвятил Себе, то нечестивцам и профанам непозволительно осквернять этот город. Поэтому сказано, что только тот, кто будет ходить непорочно и стремиться к доброй жизни, будет обитать во святилище Господнем (Пс 14/15:1-2 и др.). Не подобает храму, в котором пребывает Бог, быть полным отбросов, как хлев.
|
3. | Ac, quo melius nos expergefaciat, ostendit Deum Patrem, quemadmodum nos sibi in Christo suo conciliavit, ita in eo nobis imaginem signasse ad quam nos conformari velit [Rom. 6. d.18]. Age, praestantiorem oeconomiam mihi apud philosophos reperiant qui apud eos solos rite atque ordine dispositam putant philosophiam moralem. Illi, dum ad virtutem egregie volunt adhortari, nihil aliud afferunt quam ut naturae convenienter vivamus1. Scriptura autem a vero fonte deducit exhortationem, quum non modo vitam nostram ad Deum authorem cui obstricta est, referre praecipit: sed, postquam degenerasse nos docuit a vera creationis nostrae origine ac lege, subiungit, Christum, per quem in gratiam cum Deo rediimus, nobis propositum esse exemplara cuius formam in vita nostra exprimamus. Quid hoc uno efficacius requiras? imo quid ultra hoc unum requiras? Hac enim conditione si adoptamur in filios a Domino, ut Christum, nostrae adoptionis vinculum, vita nostra repraesentet: nisi nos iustitiae addicimus ac devovemus, non modo a Creatore nostro deficimus pessima perfidia, sed ipsum quoque servatorem eiuramus. Deinde ab omnibus Dei beneficiis quae nobis commemorat, ac singulis salutis nostrae partibus sumit exhortandi materiam. Ex quo se nobis Patrem Deus exhibuit, extremae ingratitudinis nos esse arguendos, nisi vicissim illi filios exhibeamus [Malach. 1. b. 6; Ephe. 5. a. 1; 1. Iohan. 3. a. 1]. Ex quo nos Christus sanguinis sui lavacro purificavit, atque hanc purgationem per baptismum communicavit, non decere ut novis sordibus inquinemur [Ephe. 5. f. 26; Hebr. 10. b. 10; 1. Cor. 6. b. 11b; 1. Pet. 1. c. 15, et d. 19], Ex quo nos suo corpori inseruit, sollicite cavendum ne nobis, qui sumus eius membra, maculam aut labem ullam aspergamus [1. Cor. 6. c. 15; Iohan. 14. a. 32; Ephe. 5. e. 233]. Ex quo ipse idem, qui caput est nostrum, 149 in caelum ascendit, convenire ut deposito terrae affectu, illuc toto pectore aspiremus [Coloss. 3. a. 1], Ex quo nos Spiritus sanctus templa Deo dedicavit, dandam operam ut Dei gloria per nos illustretur: nec vero esse committendum ut peccati spurcitia profanemur [1. Cor. 3. c. 16, et 6. d. 19; 2. Cor. 6. d. 16]. Ex quo et anima nostra et corpus caelesti incorruptioni et immarcescibili coronae destinata sunt, strenue enitendum esse ut pura et incorrupta in diem Domini conserventur [1. Thess. 5. d. 23]. Haec, inquam, auspicatissima sunt bene constituendae vitae fundamenta, quibus nequaquam similia deprehendas apud philosophos: qui in commendatione virtutisa, nunquam supra hominis naturalem dignitatem conscendunt.1 |
3. Davantage, pour nous plus esmouvoir, elle nous remonstre que comme Dieu s’est reconcilié à nous en son Christ: aussi il nous a constitué en luy comme un exemple et patron auquel il nous faut conformer (Rom. 6:18). Que ceux qui estiment qu’il n’y a que les Philosophes qui ayent bien et deuement traité la doctrine morale, me monstrent une aussi bonne traditivc en leurs livres, que celle que je vien de reciter. Quand ils nous veulent de tout leur pouvoir exhorter à vertu, ils n’ameinent autre chose, sinon que nous vivions comme il est convenable à nature. L’Escriture nous mene bien en une meilleure fontaine d’exhortation, quand non seulement elle nous commande de rapporter toute nostre vie à Dieu, qui en est l’autheur: mais apres nous avoir advertis que nous avons degeneré de la vraye origine de nostre creation, elle adjouste que Christ nous reconciliant à Dieu son Pere, nous est donné comme un exemple d’innocence, duquel l’image doit estre representé en nostre vie. Que sauroiton dire plus vehement, et de plus grande efficace? Et mesme qu’est-ce qu’on requerroit davantage? Car si Dieu nous adopte pour ses enfans à ceste condition, que l’image de Christ apparoisse en nostre vie: si nous ne nous addonnons à justice et saincteté, non seulement nous abandonnons nostre Createur par une desloyauté trop lasche, mais aussi nous le renonçons pour Sauveur. Consequemment l’Escriture prend matiere de nous exhorter, de tous les benefices de Dieu, et toutes les parties de nostre salut: comme quand elle dit, Puisque Dieu s’est donné à nous pour Pere, nous sommes à redarguer d’une lasche ingratitude, si nous ne nous portons comme ses enfans (Mal. 1:6; Ephes. 5:1; 1 Jean 3:1), Puis que Christ nous a purifiez par le lavement de son sang, et nous a communiqué ceste purification par le Baptesme, il n’y a ordre que nous nous souillions en nouvelle ordure (Ephes. 5:26; Hebr. 10:10; 1 Cor. 6:11, 15; 1 Pierre 1:15, 19). Puis qu’il nous a associez et entez en son corps, il nous faut songneusement garder que nous ne nous contaminionsaucunement, veu que nous sommes ses membres (1 Cor. 6:15; Jean 15:3; Ephes. 5:23). Puis que luy qui est nostre chef, est monté au ciel, il nous convient de nous demettre de toute affection terrienne, pour aspirer de tout nostre cœur à la vie celeste (Col. 3:1, 2). Puis que le sainct Esprit nous consacre pour estre Temples de Dieu, il nous faut mettre peine que la gloire de Dieu soit exaltée en nous, et donner garde de recevoir quelque pollution (1 Cor. 3:16; 6:19; 2 Cor. 6:16). Puis que nostre ame et nostre corps sont destinez à l’immortalité du royaume de Dieu, et à la couronne incorruptible de sa gloire, il nous faut efforcer de conserver tant l’un comme l’autre pur et immaculé jusques au jour du Seigneur (1 Thess. 5:23). Voila de bons fondemens et propres, pour bien constituer nostre vie: ausquels on n’en trouvera point de semblables en tous les Philosophes. Car ils ne montent jamais plus haut, que d’exposer la dignité naturelle de l’homme, quand il est question de luy monstrer quel est son devoir. |
3. 616 And as a further incitement to us, it shows, that as God the Father has reconciled us to himself in Christ, so he has exhibited to us in him a pattern, to which it is his will that we should be conformed.1824 Now, let those who are of opinion that the philosophers have the only just and orderly systems of moral philosophy, show me, in any of their works, a more excellent economy than that which I have stated. When they intend to exhort us to the sublimest virtue, they advance no argument but that we ought to live agreeably to nature; but the Scripture deduces its exhortation from the true source, when it not only enjoins us to refer our life to God the author of it, to whom it belongs, but, after having taught us, that we are degenerated from the original state in which we were created, adds, that Christ, by whom we have been reconciled to God, is proposed to us as an example, whose character we should exhibit in our lives. What can be required more efficacious than this one consideration? indeed, what can be required besides? For if the Lord has adopted us as his sons on this condition,—that we exhibit in our life an imitation of Christ the bond of our adoption,—unless we addict and devote ourselves to righteousness, we not only most perfidiously revolt from our Creator, but also abjure him as our Saviour. The Scripture derives matter of exhortation from all the blessings of God which it recounts to us, and from all the parts of our salvation. It argues, that since God has discovered himself as a Father to us, we must be convicted of the basest ingratitude, unless we, on our part, manifest ourselves to be his children; that since Christ has purified us in the laver of his blood, and has communicated this purification by baptism, it does not become us to be defiled with fresh pollution; that since he has united us to his body, we should, as his members, solicitously beware lest we asperse ourselves with any blemish or disgrace; that since he who is our Head has ascended to heaven, we ought to divest ourselves of all terrestrial affection, and aspire thither with all our soul; that since the Holy Spirit has dedicated us as temples to God, we should use our utmost exertions, that the glory of God may be displayed by us; and ought not to allow ourselves to be profaned with the pollution of sin; that since both our soul and our body are destined to heavenly incorruption and a never-fading crown, we ought to exert our most strenuous efforts to preserve them pure and uncorrupt till the day of the Lord. These, I say, are the best foundations for the proper regulation of the life, such as we cannot find in the philosophers; who, in the recommendation of virtue, never rise above the natural dignity of man. |
3. Second division, relating to our Redemption. Admirable moral system of Scripture. Five special inducements or exhortations to a Christian Life. The better to arouse us, it exhibits God the Father, who, as he hath reconciled us to himself in his Anointed, has impressed his image upon us, to which he would have us to be conformed (Rom. 5:4). Come, then, and let them show me a more excellent system among philosophers, who think that they only have a moral philosophy duly and orderly arranged. They, when they would give excellent exhortations to virtue, can only tell us to live agreeably to nature. Scripture derives its exhortations from the true source,2 when it not only enjoins us to regulate our lives with a view to God its author to whom it belongs; but after showing us that we have degenerated from our true origin—viz. the law of our Creator, adds, that Christ, through whom we have returned to favour with God, is set before us as a model, the image of which our lives should express. What do you require more effectual than this? Nay, what do you require beyond this? If the Lord adopts us for his sons on the condition that our life be a representation of Christ, the bond of our 4adoption,—then, unless we dedicate and devote ourselves to righteousness, we not only, with the utmost perfidy, revolt from our Creator, but also abjure the Saviour himself. Then, from an enumeration of all the blessings of God, and each part of our salvation, it finds materials for exhortation. Ever since God exhibited himself to us as a Father, we must be convicted of extreme ingratitude if we do not in turn exhibit ourselves as his sons.Ever since Christ purified us by the laver of his blood, and communicated this purification by baptism, it would ill become us to be defiled with new pollution. Ever since he ingrafted us into his body, we, who are his members, should anxiously beware of contracting any stain or taint. Ever since he who is our head ascended to heaven, it is befitting in us to withdraw our affections from the earth, and with our whole soul aspire to heaven. Ever since the Holy Spirit dedicated us as temples to the Lord, we should make it our endeavour to show forth the glory of God, and guard against being profaned by the defilement of sin. Ever since our soul and body were destined to heavenly incorruptibility and an unfading crown, we should earnestly strive to keep them pure and uncorrupted against the day of the Lord. These, I say, are the surest foundations of a well-regulated life, and you will search in vain for any thing resembling them among philosophers, who, in their commendation of virtue, never rise higher than the natural dignity of man. |
3. En om ons des te beter op te wekken, toont de Schrift, dat God de Vader, gelijk Hij ons in zijn Christus met zich verzoend heeft, zo ook in Hem ons beeld heeft getekend, naar hetwelk Hij wil, dat wij gevormd worden. Welaan, laat hen, die menen, dat bij de wijsgeren alleen de zedeleer behoorlijk en ordelijk ingedeeld is, bij hen een voortreffelijker ordening voor mij vinden. Wanneer de wijsgeren ons uitnemend willen vermanen tot de deugd, dan brengen ze niets anders aan, dan dat wij in overeenstemming met de natuur moeten leven: de Schrift echter leidt de vermaning uit de ware bron af; doordat ze niet alleen beveelt, dat wij ons leven aan God, die het schonk, en aan wie het verbonden is, moeten overgeven, maar, nadat ze geleerd heeft, dat wij van de ware oorsprong en wet onzer schepping zijn ontaard, er aan toevoegt, dat Christus, door wie wij wederom met God verzoend zijn, ons tot een voorbeeld is gesteld, om zijn gestalte in ons leven uit te drukken. Wat zou men werkdadiger kunnen verlangen dan dit ene? Ja wat zou men boven dit ene kunnen verlangen? Want indien wij op deze voorwaarde door de Here tot kinderen aangenomen worden, dat ons leven Christus, die de band onzer aanneming is, voor ogen stelt, dan wijken wij niet alleen in zeer slechte trouweloosheid van onze Schepper af, maar verwerpen ook de Zaligmaker zelf, wanneer we ons niet overgeven en toewijden aan de gerechtigheid. Verder ontleent ze aan alle weldaden Gods, die ze ons in herinnering brengt, en aan alle delen onzer zaligheid stof tot vermaning. Want zij zegt, dat, daar God zich ons een Vader betoond heeft, wij van de uiterste ondankbaarheid te beschuldigen zijn, indien wij niet wederkerig ons Hem kinderen betonen (Mal. 1:6; Ef.5:1; Joh.3:1) Dat, daar Christus ons door het bad van zijn bloed gereinigd heeft, en deze reiniging door de doop heeft medegedeeld, het niet betaamt, dat wij met nieuw vuil bezoedeld worden (Ef. 5:26; Heb.10:10; 1 Cor.6:11,15; 1 Petr.1:15 en 19) Dat, daar Hij ons in zijn lichaam heeft ingelijfd, wij er ons nauwgezet voor moeten hoeden, dat wij onszelf, die zijn leden zijn, met geen smet of vlek bezoedelen (Joh. 15:3; Ef.5:23) Dat, daar Hij, die ons Hoofd is, ten hemel is gevaren, wij alle aardse gezindheid moeten afleggen en met ons ganse hart daarheen moeten streven (Col. 3:1) Dat wij, daar de Heilige Geest ons Gode tot tempelen heeft gewijd, ons er toe moeten inspannen, dat Gods eer door ons verheerlijkt worde, en niet moeten toelaten, dat wij door de vuilheid der zonde ontheiligd worden (1 Cor. 3:16; 6:19; 2 Cor.6:16) Dat wij, daar onze ziel en ons lichaam tot de hemelse onverderfelijkheid en de onverwelkelijke kroon bestemd zijn, er naarstig naar moeten streven, dat zij zuiver en ongeschonden tot de dag des Heren bewaard worden (1 The. 5:23) Dit zijn, zeg ik, de zeer gelukkige fundamenten van de goede inrichting des levens, wier gelijke men niet zal aantreffen bij de wijsgeren, die in het aanprijzen der deugd nooit boven de natuurlijke waardigheid van de mens uitkomen. |
3. Das christliche Leben empfängt seinen stärksten Antrieb in Gottes Werk durch Christi Person und Erlösungstat Um uns noch besser aufzumuntern, hält uns dann die Schrift weiterhin vor Augen: wie Gott, unser Vater, sich in seinem Christus selber mit uns versöhnt hat, so hat er uns auch in ihm das Ebenbild vorgezeichnet, nach dem wir nach seinem Willen gestaltet werden sollen (Röm. 6,18). Nun sollen doch die Leute, die da meinen, allein bei den Philosophen trete uns die Lehre von den guten Sitten recht und sinnreich angeordnet entgegen, einmal herkommen und mir bei den Philosophen eine herrlichere Anordnung aufzeigen! Wenn uns die Philosophen eine ganz ausgezeichnete Ermahnung zur Tugend geben wollen, dann tragen sie uns doch nichts anderes als den Satz vor, wir sollten der Natur gemäß leben. Die Schrift dagegen schöpft ihre Ermahnungen aus der wahren Quelle: sie gibt uns nicht allein die Vorschrift, unser Leben auf Gott zu richten, der sein Geber ist und dem es verpflichtet ist, sondern sie lehrt uns auch, daß wir dem wahren Ursprung und dem wahren Gesetz unserer Erschaffung gegenüber entartet sind, und setzt dann hinzu, daß uns Christus, durch den wir bei Gott wieder in Gnaden angenommen sind, als Beispiel vor Augen gestellt ist, dessen Gestalt wir in unserem Leben zur Abbildung bringen müssen. Was kann man Wirksameres suchen als dies Eine? Ja, was kann man überhaupt über dies Eine hinaus noch suchen? Wir werden also dazu vom Herrn zu Kindern angenommen, daß unser Leben Christus, das Band unserer Kindschaft, zur Darstellung bringe! Wenn wir uns nun also nicht der Gerechtigkeit 444 hingeben und angeloben, dann fallen wir nicht bloß in schnöder Treulosigkeit von unserem Schöpfer ab, sondern wir verleugnen auch unseren Erlöser. Einen weiteren Anlaß zu ihrer Ermahnung entnimmt die Schrift all den Wohltaten Gottes, die sie uns ins Gedächtnis ruft, und all den einzelnen Tatsachen, die unser Heil ausmachen. Da sich uns Gott, so lehrt sie uns, als unser Vater erzeigt hat, würden wir den Vorwurf schrecklichsten Undanks auf uns ziehen, wenn wir uns ihm nicht wiederum als Kinder erzeigten! (Mal. 1,6; Eph. 5,1; 1. Joh. 3,1). Da uns Christus mit seinem Blute gereinigt hat und uns diese Abwaschung durch die Taufe hat zuteil werden lassen, geht es nicht an, daß wir uns mit neuem Schmutz beflecken! (Eph. 5,26; Hebr. 10,10; 1. Kor. 6,11; 1. Petr. 1,16; 1. Petr. 1,19). Da uns Christus in seinen Leib eingefügt hat, müssen wir, die wir seine Glieder sind, uns sorglich davor hüten, uns mit Makel und Unreinigkeit zu besudeln! (1. Kor. 6,15; Joh. 15,3ff.; Eph. 5,23ff.). Da er, unser Haupt, zum Himmel emporgestiegen ist, ist es billig, daß wir allen Erdensinn von uns tun und von ganzem Herzen nach dem Himmel trachten! (Kol. 3,1ff.). Da uns der Heilige Geist Gott zu Tempeln geweiht hat, müssen wir uns Mühe geben, daß Gottes Ehre durch uns verherrlicht werde, und wir dürfen es nicht dahin kommen lassen, daß wir durch den Unflat der Sünde entheiligt werden! (1. Kor. 3,16; 6,19; 2. Kor. 6,16). Da unsere Seele und unser Leib für die himmlische Unverwesbarkeit und einen unverwelklichen Kranz bestimmt sind, müssen wir alles daransetzen, daß sie rein und untadelig behalten werden auf den Tag des Herrn! (1. Thess. 5,23; Anklang an Phil. 1,10). Das sind wahrhaftig treffliche Fundamente zur rechten Gestaltung unseres Lebens, dergleichen man bei den Philosophen nie und nimmer antreffen wird; denn wenn diese die Tugend preisen wollen, so kommen sie doch nie über die natürliche Würde des Menschen hinaus! |
3. In Christus het God aan die Christen ’n beeld gegee en hy moet streef om daaraan gelykvormig te word En om ons nog beter tot besinning te bring toon die Skrif ons dat God die Vader, soos Hy ons in sy Gesalfde met Hom versoen het,15 so in Hom vir ons ’n beeld afgestempel16 het, en Hy wil hê dat ons daaraan gelykvormig moet word. Kom nou, laat mense wat dink dat slegs by die filosowe ’n behoorlike en ordelike uiteensetting van die sedeleer voorkom, vir my ’n uitmuntender ordening hiervan by hulle vind. Wanneer die filosowe ons voortreflik tot deug wil aanspoor, voer hulle 879 slegs aan dat ons in ooreenstemming met die natuur moet lewe.17 Die Skrif lei die aansporing egter uit die ware bron af wanneer dit ons gebied om nie alleen ons lewe aan God, die Skepper daarvan aan wie dit verbonde is, oor te gee nie, maar nadat dit ons ook geleer het dat ons van die ware oorsprong van ons skepping en van die wet ontaard het, voeg dit by dat Christus, deur wie ons weer met God versoen is, as ’n voorbeeld18 aan ons voorgehou is om sy beeld in ons lewe tot uitdrukking te bring. Wat kan ’n mens vereis wat nog kragtiger as hierdie een voorbeeld is? Ja, wat kan ’n mens bo en behalwe hierdie een voorbeeld verlang? Want as ons onder hierdie voorwaarde deur die Here as sy kinders aangeneem word dat ons lewe Christus wat die band van ons aanneming is, moet weergee, dan is ons nie alleen in die skandelikste wantroue van ons Skepper afvallig nie, maar ons verwerp ook ons Verlosser as ons ons nie aan geregtigheid oorgee en ons daaraan toewy nie. Verder put die Skrif die stof om ons te vermaan uit al God se weldade wat dit vir ons verhaal en uit al die afsonderlike dele van ons saligheid. Daarvolgens het God Hom as ’n Vader aan ons betoon en verklaar die Skrif dat ons van die uiterste ondankbaarheid aangekla moet word as ons op ons beurt ons nie as sy kinders betoon nie.19 Daarvolgens het Christus ons deur die afwassing deur sy bloed gereinig en hierdie reiniging deur die doop met ons gedeel. Daarvolgens betaam dit ons nie om ons met nuwe vuilheid te besmet nie.20 Daarvolgens het Hy ons op sy liggaam ingelyf en moet ons sorgvuldig waak dat ons wat sy lede is, ons nie met enige smet of vlek besoedel nie.21 Daarvolgens het Hy wat ons Hoof is, self in die hemel opgevaar en pas dit ons om ons aangetrokkenheid tot die aarde te laat vaar en met ons hele hart daarna te strewe.22 Daarvolgens het die Heilige Gees ons as tempels vir God gewy en moet ons sorg dat ons die heerlikheid van God verheerlik; en ons moet nie toelaat dat ons deur die vuilheid van die sonde ontheilig word nie.23 Daarvolgens is ons siele sowel as ons liggame vir die hemelse onverganklikheid en ’n onverwelklike kroon bestem en moet ons ons naarstiglik daarvoor inspan om albei rein en onbedorwe tot die dag van die Here te bewaar.24 Ek herhaal, dit is die gelukkigste fondamente waarop ’n mens sy lewe 880 goed kan bou. Sulke fondamente tref ’n mens glad nie by die filosowe aan nie, omdat hulle in hulle lof vir deug25 nooit hoër as die mens se natuurlike waardigheid uitstyg nie.26 |
3. Затем, чтобы ещё более воодушевить нас, Писание показывает, что Бог, примирившись с нами во Христе, дал в Нём пример и образец, на который мы должны походить (Рим 6:18). Те, кто полагает, будто только философы должным образом рассуждали о нравственности, указывают, что в их книгах содержится столь же доброе учение, как и то, которое я только что изложил. Но ведь когда философы изо всех сил стремятся побудить нас к добродетели, то не приводят иного довода, кроме того, что нам следует жить согласно природе. Писание же указывает нам много лучший источник вдохновения: оно не только велит нам принести свою жизнь к стопам Бога, её Творца; но и, убедив нас, что мы отпали от истинного её источника, говорит, что Христос, примиривший нас с Богом-Отцом, дан нам как пример непорочности, который мы должны изобразить в своей жизни. Что можно сказать более вдохновенного и убедительного? Чего ещё требовать? Бог принимает нас как своих детей при условии, что в нашей жизни изобразится образ Христа. Если мы не будем держаться справедливости и святости, то по своей гнусной неверности не только отпадём от нашего Создателя, но и отвергнем Его как Спасителя. Далее, Писание увещевает нас, показывая все благодеяния Бога и все составные части нашего спасения. Оно словно говорит: Бог стал для нас Отцом, и мы будем отвергнуты Им за низменную неблагодарность, если не будем вести себя как его дети (Мал 1:6; Эф 5:1; 1 Ин 3:1). Так как Христос очистил нас банею своей крови и сообщил нам эту чистоту в крещении, то нам не должно вновь сквернить себя в пороках (Эф 5:26; Евр 10:10; 1 Кор 6:11; 1 Пет 1:15,19). Так как Он соединил нас со своим телом, нам следует тщательно остерегаться всякой нечистоты, ибо мы - его члены (1 Кор 6:15 сл.; Ин 15:3; Эф 5:23). Поскольку Христос, наш Глава, вознёсся на небо, нам надлежит оставить привязанность к земному и всем сердцем стремиться к небесной жизни (Кол 3:1). Если Св. Дух освятил нас, сделав храмами Божьими, то мы должны прилагать усилия к тому, чтобы в нас умножалась слава Божья, и остерегаться чем-то осквернить этот храм (1 Кор 3:16; 6:19; 2 Кор 6:16). Так как наши души и тела предназначены для бессмертия в Царстве Божьем и для нетленного венца Божьей славы, нам нужно стремиться сохранить те и другие чистыми и непорочными вплоть до дня Господня (1 Фес 5:23). Вот доброе и надёжное основание для строительства нашей жизни, подобного которому нет ни в одном сочинении философов. Ибо они никогда не поднимались выше прославления естественного достоинства человека, тогда как задача состоит в том, чтобы показать ему, в чём его долг.
|
4. Atque hic locus est compellandi eos qui nihil habentes Christi praeter titulum ac symbolum, Christiani tamen nominari volunt. Qua tandem fronte sacro eius nomine gloriantur? Siquidem nihil est commercii cum Christo nisi hisb qui rectam eius cognitionem ex verbo Evangelii perceperunt. Atqui eos omnes Christum recte didicisse negat Apostolus, qui non edocti sunt, abiecto veteri homine, qui corrumpitur secundum desideria erroris, ipsum esse induendum [Ephes. 4. e. 22]2. Falso igitur atque etiam iniuria Christi cognitionem obtendere arguuntur, quamlibet diserte interim ac volubiliter de Evangelio garriant. Non enim linguae est doctrina, sed vitae: nec intellectu memoriaque duntaxat apprehenditur, ut reliquae disciplinae, sed tum recipitur demum ubi animam totam possidet, sedemque et receptaculum invenit in intimo cordis affectuc. Aut ergo desinant cum Dei contumelia iactare id quod non sunt, aut se non indignos Christo magistro discipulos praestent. Doctrinae, qua religio nostra continetur, priores dedimus partes: quandoquidem ab ea salus nostra inchoatur; verum ea in pectus transfundatur atque in mores transeat oportet, adeoque nos in se transformet ut sit nobis non infructuosa. Si iure in eos philosophi excandescunt, eosque probrose a grege suo abigunt, qui quum artem profiteantur quae magistra vitae esse debeat3, eam in sophisticam loquacitatem convertunt4: quanto meliori ratione nugaces istos sophistas detestabimur, qui Evangelium 150 in summis labris volutare contenti sunta, cuius efficacia centuplo magis quam frigidae philosophorum paraeneses, in affectus cordis intimos penetrare, animae insidere, ac totum hominem afficere debuerat? |
4. Il me faut ici adresser ma parolle à ceux lesquels n’ayans rien de Christ sinon le tiltre, veulent neantmoins estre tenus pour Chrestiens. Mais quelle hardiesse est-ce à eux, de se glorifier de son sacré Nom, veu que nul n’a accointance à luy, sinon celuy qui l’a droitement cognu par la parolle de l’Evangile? Or sainct Paul nie qu’un homme en ait receu droite cognoissance, sinon qu’il ait apprins de despouiller le vieil homme qui se corrompt en desirs desordonnez, pour estre vestu de Christ (Ephes. 4:20–24). Il appert donc que c’est à fausses enseignes que telle maniere de gens pretendent la cognoissance de Christ: et luy font en cela grande injure, quelque beau babil qu’il y ait en la langue. Car ce n’est pas une doctrine de langue que l’Evangile, mais de vie: et ne se doit pas seulement comprendre d’entendement et memoire, comme les autres disciplines, mais doit posseder entierement l’ame, et avoir son siege et receptacle au profond du cœur: autrement il n’est pas bien receu. Parquoy ou qu’ils s’abstiennent de se vanter avec l’opprobre de Dieu, d’estre ce qu’ils ne sont pas: ou qu’ils se monstrent disciples de Christ. Nous avons bien donné le premier lieu à la doctrine, en matiere de Religion, d’autant qu’icelle est le commencement de nostre salut: mais il faut aussi que pour nous estre utile et fructueuse, elle entre du tout au dedans du cœur, et monstre sa vertu en nostre vie: voire mesme qu’elle nous transforme en sa nature. Si les Philosophes ont bonne cause de se courroucer contre ceux lesquels font profession de leur art, qu’ils appellent Maistresse de vie, et cependant la convertissent en un babil sophistique: combien avons nous meilleure raison de detester ces babillars, lesquels se contentent d’avoir l’Evangile au bec, le mesprisant en toute leur vie? veu que l’efficace d’iceluy devroit penetrer au profond du cœur, estre enracinée en l’ame cent mille fois plus que toutes les exhortations philosophiques, lesquelles n’ont pas grande vigueur au prix. |
4. 617 This is a proper place to address those who have nothing but the name and the symbol of Christ, and yet would be denominated Christians. But with what face do they glory in his sacred name? For none have any intercourse with Christ but those who have received the true knowledge of him from the word of the gospel. Now, the apostle denies that any have rightly learned Christ, who have not been taught that they must put off the old man, which is corrupt according to the deceitful lusts, and put on Christ.1825 Their knowledge of Christ, then, is proved to be a false and injurious pretence, with whatever eloquence and volubility they may talk concerning the gospel. For it is a doctrine not of the tongue, but of the life; and is not apprehended merely with the understanding and memory, like other sciences, but is then only received, when it possesses the whole soul, and finds a seat and residence in the inmost affection of the heart. Let them, therefore, either cease to insult God by boasting themselves to be what they are not, or show themselves disciples not unworthy of Christ, their Master. We have allotted the first place to the doctrine which contains our religion, because it is the origin of our salvation; but that it may not be unprofitable to us, it must be transfused into our breast, pervade our manners, and thus transform us into itself. If the philosophers are justly incensed against, and banish with disgrace from their society, those who, while they profess an art which ought to be a rule of life, convert it into a sophistical loquacity,—with how much better reason may we detest those sophists who are contented to have the gospel on their lips, whilst its efficacy ought to penetrate the inmost affections of the heart, to dwell in the soul, and to affect the whole man with a hundred times more energy than the frigid exhortations of the philosophers! |
4. False Christians who are opposed to this life censured 1. They have not truly learned Christ. 2. The Gospel not the guide of their words or actions. 3. They do not imitate Christ the Master. 4. They would separate the Spirit from his word. This is the place to address those who, having nothing of Christ but the name and sign, would yet be called Christians. How dare they boast of this sacred name? None have intercourse with Christ but those who have acquired the true knowledge of him from the Gospel. The Apostle denies that any man truly has learned Christ who has not learned to put off “the old man, which is corrupt according to the deceitful lusts, and put on Christ,” (Eph. 4:22). They are convicted, therefore, of falsely and unjustly pretending a knowledge of Christ, whatever be the volubility and eloquence with which they can talk of the Gospel. Doctrine is not an affair of the tongue, but of the life; is not apprehended by the intellect and memory merely, like other branches of learning; but is received only when it possesses the whole soul, and finds its seat and habitation in the inmost recesses of the heart. Let them, therefore, either cease to insult God, by boasting that they are what they are not, or let them show themselves not unworthy disciples of their divine Master. To doctrine in which our religion is contained we have given the first place, since by it our salvation commences; but it must be transfused into the breast, and pass into the conduct, and so transform us into itself, as not to prove unfruitful. If philosophers are justly offended, and banish from their company with disgrace those who, while professing an art which ought to be the mistress of their conduct, convert it into mere loquacious sophistry, with how much better reason shall we detest those flimsy sophists who are contented to let the Gospel play upon their lips, when, from its efficacy, it ought to penetrate the inmost affections 5of the heart, fix its seat in the soul, and pervade the whole man a hundred times more than the frigid discourses of philosophers? |
4. En hier is het de plaats om hen toe te spreken, die niets hebben van Christus behalve de naam en het teken, maar toch Christenen genoemd willen worden. Met welk een onbeschaamdheid roemen ze eigenlijk in zijn heilige naam. Want gemeenschap met Christus hebben slechts zij, die de ware kennis van Hem uit het Woord des evangelies ontvangen hebben. En de apostel loochent (Ef. 4:22) dat zij allen Christus recht hebben leren kennen, die niet geleerd hebben, dat men de oude mens moet afleggen, die verdorven wordt naar de begeerten der dwaling, en Christus moet aandoen. Zij verraden dus, dat ze vals en ook ten onrechte de kennis van Christus voorwenden, hoewel ze intussen welsprekend en vaardig over het evangelie praten. Want het is niet een leer der tong, maar des levens, en het wordt niet slechts gevat met het verstand en het geheugen, zoals de overige wetenschappen, maar het wordt eerst dan aangenomen, wanneer het de ganse ziel bezit en wanneer het zijn zetel en woonplaats vindt in de innerlijke aandoening des harten. Laat hen dus of ophouden tot smaad Gods te roemen van datgene, wat ze niet zijn, of zich discipelen betonen, die hun Meester Christus niet onwaardig zijn. Aan de leer, waarin onze godsdienst vervat is, hebben wij de eerste plaats gegeven, aangezien onze zaligheid van haar begint; maar zij moet in ons hart overgebracht worden en in onze wandel overgaan en zo ons in haar doen veranderen, opdat ze voor ons niet onvruchtbaar zij. Indien de wijsgeren terecht toornig worden op hen, en hen smadelijk uit hun gezelschap verdrijven, die wel openlijk verkondigen, dat ze een kunst onderwijzen, welke een meesteres des levens moet zijn, maar die kunst in spitsvondige breedsprakigheid verkeren, met hoeveel betere reden zullen wij dan die beuzelachtige drogredenaars verfoeien, die er mede tevreden zijn het evangelie op het uiterste deel van hun lippen te hebben, welks krachtige werking, honderdmaal meer dan de kille vermaningen der wijsgeren, had behoren door te dringen, tot in de diepste aandoeningen des harten, te zetelen in de ziel en de ganse mens te beheersen? |
4. Der Ernst der Forderung nach dem christlichen Leben Hier ist nun der Ort, an dem ich mich mit aller Schärfe gegen solche Leute wenden muß, die mit Christus nur dem Titel und dem Zeichen nach zu tun haben und doch Christen genannt werden wollen. Mit was für Frechheit rühmen sie sich denn seines heiligen Namens? Mit Christus haben doch nur die etwas zu schaffen, die aus dem Worte des Evangeliums seine rechte Erkenntnis empfangen haben. Nach den Worten des Apostels aber haben alle die Menschen Christus nicht recht kennengelernt, die nicht gelehrt sind, „den alten Menschen“ abzulegen, „der durch die Lüste im Irrtum sich verderbet“, und Christus „anzuziehen“ (Eph. 4,22-24). Solche Leute verraten also, daß sie die Erkenntnis Christi fälschlich und unter Beleidigung des Herrn für sich in Anspruch nehmen - wie wohlgesetzt und geläufig sie auch unterdessen vom Evangelium schwatzen mögen! Denn dies ist nicht eine Zungenlehre, sondern eine Lebenslehre, es wird nicht allein mit Verstand und Gedächtnis begriffen wie die anderen Wissenschaften, sondern der Mensch nimmt es erst dann recht in sich auf, wenn es seine ganze Seele in Besitz nimmt und in der tiefsten Regung des Herzens seinen Sitz und seine Herberge findet! Jene Leute sollen also davon ablassen, Gott zu verlästern und etwas für sich in Anspruch zu nehmen, was sie doch gar nicht sind - oder aber sie sollen sich Christus, ihrem Meister, als Jünger erweisen, die seiner nicht unwert sind! Wir haben der Lehre, in der unsere Gottesverehrung beschlossen ist, den ersten Platz gegeben; denn von ihr geht unser Heil aus; aber diese Lehre muß, wenn sie uns anders Frucht tragen soll, in unser Herz tief eingesenkt werden und in unsere Lebensführung eindringen, ja, sie muß uns in sich hineinbilden! Schon die Philosophen tun recht daran, wenn sie gegen solche Leute aufbrausen und sie mit Schmach und Schande aus ihrer Herde entfernen, die zwar jene „Kunst“ lehren, die doch „die Meisterin des Lebens“ sein soll, sie aber dann in ein scheinkluges Geschwätz verkehren! Mit wieviel besseren Gründen müssen wir dann jene geschwätzigen Klüglinge verabscheuen, die sich damit begnügen, das Evangelium ganz vorn auf den Lippen zu tragen - dessen Wirkung doch hundertmal stärker als alle 445 frostigen Mahnreden der Philosophen in die tiefsten Regungen des Herzens dringen, in der Seele einwurzeln und den ganzen Menschen innerlich erfassen sollte! |
4. ’n Opregte Christenlewe word nie aan lippetaal geken nie maar aan die diepste gesindheid van die hart En hier het ek nou ’n geleentheid om mense hard aan te spreek wat met uitsondering van sy Naam en teken niks van Christus het nie maar nogtans Christene genoem wil word. Met watter opregtheid kan hulle nou eintlik op sy heilige Naam roem? Want slegs die mense het met Christus omgang wat egte kennis van Hom uit die evangeliewoord ontvang het. En tog verklaar die apostel dat al die mense Christus nie reg leer ken het wat nie geleer is om hulle ou mens van hulle af te werp omdat dit deur die begeerte om te dwaal bederf word en dat hulle hulle met Christus moet beklee nie.27 Hulle staan dus skuldig daaraan dat hulle valslik en ook ten onregte voorgee dat hulle Christus ken al sou hulle intussen welsprekend en vloeiend oor die evangelie praat. Die evangelie is immers nie ’n leer van lippetaal nie maar van die lewe. Dit word ook nie slegs deur die verstand of geheue tot jou eie gemaak, soos ander dissiplines nie, maar ’n mens kry dit eers wanneer dit sy hele siel in besit neem en ’n setel en oord in die diepste stemming van ’n mens se hart vind.28 Hulle moet dus òf ophou om God te smaad en hulle te beroem op iets wat hulle nie is nie, òf hulle moet bewys dat hulle dissipels is wat hulle Meester Christus nie onwaardig is nie. Ons het voorrang verleen aan die leer waarin ons godsdiens vervat is, omdat ons saligheid daarin ’n beginpunt het. Maar dit moet ook op ons harte oorgedra word en in goeie sedes oorgaan en ons so daarin verander dat dit vir ons nie onvrugbaar is nie. As die filosowe hulle met reg vir die mense vererg en diegene neerhalend uit hulle midde wegdryf, wat die wetenskap wat die onderwyser van ons lewe moet wees,29 in ’n wysneusige praatsiekte verander30 wanneer hulle dit verkondig, hoeveel beter rede sal ons dan nie hê as ons die knoeiers en Sofiste verfoei wat tevrede is om die evangelie op die punte van hulle lippe rond te rol31 terwyl die kragtige werking daarvan honderd maal meer as die koue vermanings van die filosowe tot in die diepste 881 stemminge van ons harte behoort in te dring, ons siele te beset en ons volledig in beslag te neem. |
4. Мне не следует обращать своё слово к таким людям, которые, зная Христа только по имени, желают тем не менее считаться христианами. Но разве это не дерзость - похваляться его священным Именем, когда к Нему приобщается только тот, кто истинно знает о Нём по слову Евангелия? Св. Павел говорит, что человек может получить истинное знание, только если он сумеет «отложить ... ветхого человека, истлевающего в обольстительных похотях, ... и облечься» во Христа (Эф 4:22,24). Тем самым обнаруживается, что эти люди совершенно неправомерно притязают на знание Христа и наносят Ему тяжкое оскорбление, какие бы красивые слова не слетали у них с языка. Евангелие учит не языку, а жизни. Его учение следует не только понимать умом и удерживать в памяти, как другие учения, но оно должно овладеть душой и обитать в глубине человеческого сердца - в противном случае оно, в сущности, не воспринято. Поэтому пусть они либо перестанут хвалиться, оскорбляя Бога, будто они суть то, чем на самом деле не являются, либо докажут, что они действительно ученики Христа. Первое место в религии мы отвели вероучению, ибо оно - начало нашего спасения. Но для того, чтобы вероучение стало для нас полезным и плодоносным, необходимо, чтобы оно целиком вошло в наше сердце и явило свою мощь в нашей жизни, более того - по содержащемуся в нём образцу преобразило нашу природу. Если философы с полным основанием порицают тех, кто, заявляя о своей причастности к занятию философией, которую они называют «наставницей жизни», превращает её в софистскую болтовню, то насколько больше оснований у нас презирать болтунов, у которых Евангелие только на языке, но которые пренебрегают им на протяжении всей жизни! А ведь Евангелие должно действовать в глубинах сердца, быть укоренённым в душе в сто тысяч раз сильнее, чем все философские поучения, цена которым не особенно велика.
|
5. Neque requiro ut nihil quam absolutum Evangelium Christiani hominis mores spirent; quod tamen ipsum et optandum est et conari necesse est. Sed non ita severe requiro Evangelicam perfectionem, ut non sim pro Christiano agniturus, qui nondum ad eam pertigerit; sic enim ab Ecclesia excluderentur omnes: quando nemo reperitur qui non sit longo adhuc intervallo dissitusb: multi vero parum adhuc progressi sunt, qui tamen immerito abiicerentur. Quid ergo? scopus ille ante oculos praefigatur, ad quem solumc dirigatur studium nostrumd. Praestituatur meta illa, ad quam et enitamur et contendamus. Non enim ita partiri cum Deo fas est ut ex iis quae tibi eius verbo praescribuntur partem suscipias, partem arbitrio tuo praetereas. Primo enim loco integritatem tanquam praecipuam cultus sui partem, ubique commendate; quo nomine synceram animi simplicitatem intelligit, quae fuco et fictione careat: cui cor duplex opponitur; || acsi diceretur spirituale esse recte vivendi principium, ubi interior animi affectus sine fictione ad sanctitatem et iustitiam colendam Deo addicitur. || Sed quoniam nemini tantum suppetit in terreno hoc corporis carcere roboris, ut iusta cursus alacritate festinet, maiorem vero numerum tanta premit debilitas ut vacillando et claudicando, humi etiam reptando modice promoveant, eamus quisque pro facultatulae suae modo, et incoeptum iter prosequamur. Nemo tam infoeliciter incedet, quin aliquantum saltem viae quotidie emetiatur. Hoc ergo agere non desinamus, ut aliquid assidue in via Domini proficiamus: nequef successus tenuitatem desperemus; utcunque enim successus voto non respondeat, non tamen perdita est opera ubi hodiernus dies hesternum vincit: syncera modo simplicitate in scopum nostrum respiciamus, et ad metam aspiremus, non assentatorie blandientes nobisipsis, nec malis nostris indulgentes, sed perpetuo conatu in hoc incumbentes ut meliores nobis ipsis evadamus, donec ad ipsam perventum fuerit bonitatem: quam quidemg toto vitae spatio quaerimus ac sequimur, tum apprehendemus quum nos carnis infirmitate exuti, in plenum eius consortium recepti fuerimus. |
5. Je ne requier pas que les mœurs de l’homme Chrestien ne soyent que pur et parfait Evangile: combien que cela soit à desirer, et se faut efforcer de le faire: toutesfois je ne requier point tant estroitement et avec si grande rigueur une perfection Evangelique, que je ne vueille recognoistre pour Chrestien, sinon celuy qui aura atteint a icelle. Car par ce moyen tous hommes du monde seroyent exclus de l’Eglise: veu qu’on n’en trouvera pas un qui n’en soit encore bien loin, ja soit qu’il ait bien profité, et la pluspart n’est encore gueres avancée: et toutesfois pour cela ne les faut point rejetter. Quoy donc? Certes il nous faut avoir ce but devant noz yeux, auquel toutes noz actions soyent compassées: c’est de tendre à la perfection que Dieu nous commandé. Il nous faut, dy-je, efforcer et aspirer de venir là. Car ce n’est pas chose licite que nous partissions avec Dieu, en recevant une partie de ce qui nous est commandé en sa parolle, et laissant l’autre derriere à nostre fantasie. Car il nous recommande tousjours en premier lieu, integrité. Par lequel mot il signifie une pure simplicité de cœur, laquelle soit vuide et nette de toute feintise, et laquelle soit contraire à double cœur, comme s’il estoit dit que le chef de bien vivre est spirituel, quand l’affection interieure de l’ame s’adonne à Dieu sans feintise, pour cheminer en justice et saincteté. Mais pource que cependant que nous conversons en ceste prison terrienne, nul de nous n’est si fort et bien disposé, qu’il se haste en ceste course d’une telle agilité qu’il doit: et mesme la pluspart est tant foibie et debile qu’elle vacile et cloche, tellement qu’elle ne se peut beaucoup avancer: allons un chacun selon son petit pouvoir, et ne laissons point de poursuivre le chemin qu’avons commencé. Nul ne cheminera si povrement, qu’il ne s’avance chacun jour quelque peu pour gagner pays. Ne cessons donc point de tendre là, que nous profitions assiduellement en la voye du Seigneur: et ne perdons point courage pourtant, si nous ne profitons qu’un petit. Car combien que la chose ne responde point à nostre souhait, si n’est-ce pas tout perdu, quand le jourdhuy surmonte celuy d’hier. Seulement regardons d’une pure et droite simplicité nostre but, et nous efforçons de parvenir à nostre fin: ne nous trompans point d’une vaine flaterie, et ne pardonnans à noz vices: mais nous efforçans sans cesse, de faire que nous devenions de jour en jour meilleurs que nous ne sommes, jusques à ce que nous soyons parvenus à la souveraine bonté: laquelle nous avons à chercher et suyvre tout le temps de nostre vie pour l’apprehender, lors qu’estans despouillez de l’infirmité de nostre chair, nous serons faits participans pleinement d’icelle: assavoir quand Dieu nous recevra à sa compagnie. |
5. Yet I would not insist upon it as absolutely necessary, that the manners of a Christian should breathe nothing but the perfect gospel; which, nevertheless, ought both to be wished and to be aimed at. But I do not so rigorously require evangelical perfection as not to acknowledge as a Christian, one who has not yet attained to it; for then all would be excluded from the Church; since no man can be found who is not still at a great distance from it; and many have hitherto made but a very small progress, whom it would, nevertheless, be unjust to reject. What then? let us set before our eyes that mark, to which alone our pursuit must be directed. Let that be prescribed as the goal towards which we must earnestly tend. For it is not lawful for you to make such a compromise with God, as to undertake a part of the duties prescribed 618 to you in his word, and to omit part of them, at your own pleasure. For, in the first place, he every where recommends integrity as a principal branch of his worship; by which he intends a sincere simplicity of heart, free from all guile and falsehood; the opposite of which is a double heart; as though it had been said, that the beginning of a life of uprightness is spiritual, when the internal affection of the mind is unfeignedly devoted to God in the cultivation of holiness and righteousness. But since no man in this terrestrial and corporeal prison has strength sufficient to press forward in his course with a due degree of alacrity, and the majority are oppressed with such great debility, that they stagger and halt, and even creep on the ground, and so make very inconsiderable advances,—let us every one proceed according to our small ability, and prosecute the journey we have begun. No man will be so unhappy, but that he may every day make some progress, however small. Therefore, let us not cease to strive, that we may be incessantly advancing in the way of the Lord; nor let us despair on account of the smallness of our success; for however our success may not correspond to our wishes, yet our labour is not lost, when this day surpasses the preceding one; provided that, with sincere simplicity, we keep our end in view, and press forward to the goal, not practising self-adulation, nor indulging our own evil propensities, but perpetually exerting our endeavours after increasing degrees of amelioration, till we shall have arrived at a perfection of goodness, which, indeed, we seek and pursue as long as we live, and shall then attain, when, divested of all corporeal infirmity, we shall be admitted by God into complete communion with him. |
5. Christians ought not to despond: Provided 1. They take the word of God for their guide. 2. Sincerely cultivate righteousness. 3. Walk, according to their capacity, in the ways of the Lord. 4. Make some progress. 5. Persevere. I insist not that the life of the Christian shall breathe nothing but the perfect Gospel, though this is to be desired, and ought to be attempted. I insist not so strictly on evangelical perfection, as to refuse to acknowledge as a Christian any man who has not attained it. In this way all would be excluded from the Church, since there is no man who is not far removed from this perfection, while many, who have made but little progress, would be undeservedly rejected. What then? Let us set this before our eye as the end at which we ought constantly to aim. Let it be regarded as the goal towards which we are to run. For you cannot divide the matter with God, undertaking part of what his word enjoins, and omitting part at pleasure. For, in the first place, God uniformly recommends integrity as the principal part of his worship, meaning by integrity real singleness of mind, devoid of gloss and fiction, and to this is opposed a double mind; as if it had been said, that the spiritual commencement of a good life is when the internal affections are sincerely devoted to God, in the cultivation of holiness and justice. But seeing that, in this earthly prison of the body, no man is supplied with strength sufficient to hasten in his course with due alacrity, while the greater number are so oppressed with weakness, that hesitating, and halting, and even crawling on the ground, they make little progress, let every one of us go as far as his humble ability enables him, and prosecute the journey once begun. No one will travel so badly as not daily to make some degree of progress. This, therefore, let us never cease to do, that we may daily advance in the way of the Lord; and let us not despair because of the slender measure of success. How little soever the success may correspond with our wish, our labour is not lost when to-day is better than yesterday, provided with true singleness of mind we keep our aim, and aspire to the goal, not speaking flattering things to ourselves, nor indulging our vices, but making it our constant endeavour to become better, until we attain to goodness itself. If during the whole course of our life we seek and follow, we shall at length attain it, when relieved from the infirmity of flesh we are admitted to full fellowship with God. |
5. Ik eis niet, dat de zeden van een Christen niets ademen dan het volkomen evangelie, hoewel wij dat toch moeten wensen en noodzakelijk moeten nastreven. Maar ik eis niet zo streng de volkomenheid naar het evangelie, dat ik niet voor Christen zou houden hem, die haar nog niet heeft bereikt. Want zo zouden allen van de kerk uitgesloten worden, daar er niemand gevonden wordt, die niet nog door een grote afstand daarvan gescheiden is; en velen zijn nog slechts weinig gevorderd, die toch ten onrechte zouden verworpen worden. Wat wil ik dan? Dat het doel der volkomenheid voor ogen gesteld wordt, opdat wij daarop alleen onze ijver mogen richten. Laat zij als eindpaal voor ons gezet worden, opdat wij naar haar streven en wedijveren. Want het is niet geoorloofd zo met God te delen, dat ge van die dingen, die u door zijn Woord voorgeschreven worden, een deel aanvaardt en een deel naar uw goeddunken voorbijgaat. Want in de eerste plaats prijst God overal de oprechtheid aan, als het voornaamste deel van zijn dienst; en daaronder verstaat Hij een zuivere eenvoudigheid des harten, die bedrog en veinzerij mist, en waaraan een dubbel hart tegenovergesteld is, alsof er gezegd werd, dat er een geestelijk beginsel is om recht te leven, waar de innerlijke aandoening des gemoeds zonder veinzerij Gode wordt toegewijd tot het beoefenen van heiligheid en gerechtigheid. Maar daar aan niemand in deze aardse kerker des lichaams zoveel kracht ten dienste staat, dat hij met voldoende vurigheid zijn loop zou kunnen lopen, en daar het grootste getal door zulk een zwakte gedrukt wordt, dat ze, waggelend en hinkend, zelfs kruipend over de grond, zeer weinig vorderen, moeten wij gaan, een ieder naar de mate van zijn klein vermogen, en de begonnen weg voortzetten. Niemand zal zo ongelukkig voortschrijden, dat hij niet tenminste een klein stukje wegs dagelijks aflegt. Laat ons dus niet ophouden het hierop toe te leggen, dat wij voortdurend iets vorderen op de weg des Heren, en niet de moed laten zinken vanwege de geringheid der vordering. Want ook al beantwoordt de vordering niet aan onze wens, toch is de moeite niet verloren, wanneer de dag van heden die van gisteren overtreft: laat ons slechts met oprechte eenvoudigheid zien naar ons doel, en streven naar de eindpaal, niet onszelf vleiend en strelend, en ook niet aan onze gebreken toegevend, maar in een voortdurend streven ons hierop toeleggend, dat we beter worden dan we zijn, totdat wij tot de goedheid zelf gekomen zijn; welke wij wel gedurende de ganse tijd onzes levens zoeken en najagen, maar eerst dan zullen grijpen, wanneer wij, na de zwakheid des vleses afgelegd te hebben, tot haar volle gemeenschap zullen zijn aangenomen. |
5. Unvollkommenheit und Zielstrebigkeit des christlichen Lebens Indessen verlange ich nicht, daß die Lebensführung eines Christenmenschen nichts als das vollkommene Evangelium atme - obwohl das zu wünschen ist und wir uns notwendig darum mühen müssen. Ich stelle die Forderung nach der „evangelischen Vollkommenheit“ (Evangelica perfectio) nicht mit solcher Härte, daß ich einen Menschen, der sie noch nicht erreicht hat, deshalb nicht als Christen anerkennen würde. Denn in solchem Falle würden ja alle Menschen von der Kirche ausgeschlossen; ist doch kein einziger zu finden, der von jenem Ziel nicht noch gar weit entfernt wäre; viele aber sind noch recht wenig vorwärtsgekommen, und doch hätten sie es nicht verdient, daß man sie ausschlösse. Was soll nun aber geschehen? Wir sollen uns jenes Ziel vor Augen stellen und nach ihm allein unser Trachten richten. Es soll uns jenes Zielzeichen gesetzt sein, nach dem all unsere Anspannung, all unser Rennen sich ausrichten soll! Es gebührt sich nämlich nicht, zwischen Gott und dem Menschen in der Weise zu teilen, daß man von dem, was er uns in seinem Worte vorschreibt, einen Teil annimmt, einen anderen aber nach eigenem Ermessen beiseiteläßt. Denn er befiehlt uns überall an erster Stelle die Rechtschaffenheit als das vornehmste Stück seiner Verehrung; darunter versteht er die aufrichtige Einfalt des Herzens, der aller falsche Schein und alle Heuchelei fern ist; der Gegensatz dazu ist das geteilte Herz. Er will also sagen: der geistliche Anfang rechten Lebens liegt darin, daß wir uns ohne Heuchelei mit der inneren Regung unseres Herzens Gott hingeben, um der Heiligkeit und Gerechtigkeit zu dienen. Es hat aber kein Mensch in diesem irdischen Kerker des Leibes Kraft genug, um mit rechter Freudigkeit seinen Lauf dahinzueilen, ja, die meisten leiden unter solcher Schwachheit, daß sie nur wankend und hinkend, ja auf dem Boden kriechend, bescheiden vorankommen. So sollen wir denn alle nach dem Maß unserer kleinen Kraft unseren Gang tun und den angefangenen Weg fortsetzen! Niemandes Weg wird so unglücklich sein, daß er nicht alle Tage ein Stücklein hinter sich bringen könnte. Wir wollen aber nicht aufhören, danach zu streben, daß wir auf dem Wege des Herrn beständig etwas weiterkommen, wollen auch bei der Geringfügigkeit des Fortschrittes nicht den Mut sinken lassen. Mag auch das Weiterschreiten unseren Wünschen nicht entsprechen, so ist doch die Mühe nicht verloren, wenn nur der heutige Tag über den gestrigen Sieger bleibt. Wir wollen nur in aufrichtiger Einfalt auf unser Ziel schauen und nach dem Zielzeichen uns ausstrecken, wir wollen nicht schmeichlerisch an uns selber Gefallen haben, auch unserer bösen Art nicht nachgeben, sondern in unablässiger Mühe danach ringen, besser zu werden, als wir waren, bis wir dann endlich zur Güte selber hindurchgedrungen sind: sie suchen wir, ihr jagen wir nach durch die ganze Zeit unseres Lebens - dann aber werden wir sie erreichen, wenn wir die Schwachheit unseres Fleisches von uns getan haben und in die vollkommene Gemeinschaft mit Gott aufgenommen sind! |
5. 'n Christen se lewe moet gekenmerk word deur sy volgehoue strewe na die volmaaktheid van die evangelie Nou vereis ek nie dat ’n Christen se sedes niks anders as die absolute evangelie moet adem nie, hoewel ons dit moet begeer en daarna moet strewe. Maar ek vereis nie die evangeliese volmaaktheid so streng dat ek iemand nie as ’n Christen sou erken as hy dit nog nie bereik het nie. So sou ons trouens almal uit die kerk uitgesluit word, want daar is niemand te vind wat nie nog ver daarvan af weg is nie.32 Baie mense het inderdaad nog weinig vordering gemaak en hulle sou tog ten onregte verwerp word. Hoe dan? Ons moet die volmaaktheid van die evangelie altyd as ons doel voor oë hou en ons ywer slegs daarop rig.33 Hierdie volmaaktheid moet soos ’n wenpaal voor ons staan en ons moet daarna streef en ons daarvoor inspan. Want ’n mens mag nie so met God handel dat jy ’n deel van die dinge wat deur sy Woord aan jou voorgeskryf word, onderneem en ’n deel na jou goeddunke verbygaan nie. Hy prys trouens ten eerste opregtheid as die belangrikste deel van diens aan Hom oral by ons aan.34 Onder hierdie woord verstaan Hy opregte eenvoud van gemoed wat sonder valsheid en verdigsel is. Teenoor so ’n eenvoud staan ’n tweevoudige hart. Dit is asof gesê word dat daar ’n geestelike beginsel is om reg te lewe waar die innerlike geestesgesindheid daaraan gewy word om heiligheid en geregtigheid sonder geveinsdheid voor God te beoefen. Maar omdat niemand in hierdie aardse gevangenis van sy liggaam35 so ’n groot krag het dat hy met voldoende vurigheid die wedloop kan hardloop nie, en omdat hulle swakheid ’n groot aantal so platdruk dat hulle al wankelend en struikelend net effens vorder terwyl hulle selfs op die grond rondkruip, moet elkeen van ons volgens die maat van sy vermoë voortgaan en op die pad waarmee ons begin het, vordering maak. Niemand sal so teenspoedig op die pad gaan dat hy nie ten minste elke dag ’n stukkie van die pad aflê nie. Ons moet dus nie ophou om hiermee besig te wees nie, naamlik om voortdurend ’n ietsie op die pad van die Here te vorder en om ook nie as gevolg van geringe sukses moed te verloor nie. Want al sou ons sukses nie aan ons wense beantwoord nie, 882 is ons inspanning tog nie verlore wanneer vandag gister oortref nie,36 mits ons maar in opregte eenvoud ons oë op ons doel gevestig hou en na die wenpaal strewe, onsself nie flikflooiend vlei en aan ons gebreke vrye teuels gee nie. Ons moet ons met volgehoue inspanning daarop toelê om beter daaruit te voorskyn te tree as wat ons is, totdat ons die goedheid self bereik het. Ons soek wel ons hele lewe lank daarna en verkry en bereik dit eers wanneer ons die swakheid van ons vlees afgeskud het en tot voile gemeenskap daarin aangeneem is. |
5. Я не требую, чтобы нравственность христианина обладала евангельскими чистотой и совершенством, хотя этого следует желать и к этому стремиться. Однако я не настаиваю строго на полном совершенстве и не считаю христианином только того, кто такого совершенства достиг. В этом случае все были бы изгнаны из Церкви, так как не найдётся ни единого человека, который не был бы весьма далёк от подобного состояния, даже если он уже получил пользу от Евангелия; большинство же людей почти не преуспели в этом. И однако по этой причине их нельзя отвергать. Что же нам нужно? Вне всякого сомнения, нам нужно иметь перед собою цель, с которой мы должны соизмерять все свои поступки, то есть стремиться к совершенству, которое заповедал нам Бог. Нам нужно, повторяю, стремиться и прилагать усилия к достижению этой цели. Непозволительно «делиться с Богом», принимая только часть заповеданного Им в его Слове, а остальному предпочитать собственные фантазии. Ибо прежде всего Он требует от нас цельности. Это слово означает чистую простоту сердца, чуждую всякого притворства и не приемлющую двоедушия. Это как если бы сказать, что начало доброй жизни духовно: душа, повинуясь внутреннему движению непритворно отдаёт себя Богу, чтобы ходить в праведности и святости. Но пока мы заключены в этой земной темнице, никто из нас не имеет должной силы и целеустремленности, чтобы идти по этому пути достаточно быстро, а большинство людей настолько слабы и немощны, что постоянно шатаются и хромают, едва продвигаясь вперёд. Так что пусть каждый движется в меру своих малых сил, но не оставляет пути, на который ступил. Как бы медленно человек не продвигался, он каждый день приближается к заветной стране. Так будем же непрестанно стремиться к ней, дабы ревностно преуспевать на пути Господнем. Не потеряем мужества, даже если преуспеем мало. Даже когда наши чаяния не осуществляются, еще не всё потеряно, если сегодняшний день был лучше дня вчерашнего. Лишь бы мы взирали на нашу цель прямым и чистым взглядом и силились достичь её, не обманываясь тщетной суетой и не прощая себе пороков; стремились день ото дня становиться лучше, пока не приблизимся к высшей доброте, которой мы должны искать и добиваться на протяжении всей нашей жизни, чтобы приобщиться к ней, когда, избавившись от немощей плоти, сделаемся её причастниками - когда Господь примет нас в общение с Собою.
|
| 1559 2 c. 3, 9 supra p. 63. || 1539 c me — ign.: 1539-54 ingredior d VG 1541 sqq. + c’est à dire: sermons populaires a VG 1541 sqq. + qu’il en y a aux sermons des anciens Docteurs || 1559 b sic 1561; 1559 falso plausibiles c sic 1561; 1559 falso + sed d vel aliis — lib. > VG 1560 || 1539 e 1539-45, 1554 inseratur f 1539-54praescribatur g 1539-54, 1561 + [Levit. 19. a. 2; 1. Pet. 1. c. 16.] h perf. — voc.: 1539-54 perfundamur i VG 1541 sqq. + il nous luy fault resembler, puis que nous sommes riens k 1539-54 conveniat || 1559 | 1539 1 Cic., De off. III 3, 13; De fin. II 11, 34; III 7, 26; IV 15, 41; Seneca, Dial. VII 8, 2. a VG 1541 sqq. + d’innocence b 1539-50 + 7. (sc. cap. 7.) 2 Ioh. 15, 3-6. 3 Eph. 5, 23-33. a in — virt.: VG 1541 sqq. quand il est question de luy monstrer quel est son devoir 1 ex. gr. Cic., Tusc. V15, 45; De fin. II 21, 68; 23, 76; Seneca, Ep. 84, 13. b 1539-50 iis 2 Eph. 4, 22-24. c VG 1541 sqq. autrement il n’est pas bien receu 3 Cic., Tusc. II 6, 16; V 2, 5; Seneca, Ep. 94, 39. 4 Seneca, Ep. 108, 23; Ep. 48. a VG 1541 sqq. + le mesprisant en toute leur vie b VG 1541 sqq. + iasoit qu’il ayt bien proffité c > 1539-54 d VG 1541 sqq. + c’est de tendre à la perfection que Dieu nous commande e 1539-54+ [Gen. 17 (1) et alibi.]; 1545-54 + [Psal. 12.] || 1559 || 1539 f 1539-54 + ob g > 1539 |
1821. Lev. xix. 2. 1 Peter i. 16. 1822. Isaiah xxxv. 10. 1823. Psalm xv. 1, 2; xxiv. 3, 4. 1824. Rom. vi. 4, &c.; viii. 29. 1825. Eph. iv. 20, &c. |
1 The French adds, “C’est a dire, sermons populaires;”—that is to say, popular sermons. 2 The passage in brackets is ommited in the French. 1 The French begins the sentence thus, “Quant est du premier poinct;”—As to the former point. 2 Mal. 1:6; Eph. 5:1; 1 John 3:1, 3; Eph. 5:26; Rom. 6:1-4; 1 Cor. 6:11; 1 Pet. 1:15, 19; 1 Cor. 6:15; John 15:3; Eph. 5:2, 3; Col. 3:1, 2; 1Cor. 3:16, 5:17; 2 Cor. 6:16; 1 Thess. 5:23 |
1 In die eerste uitgawe (1536) van die Inst. het hierdie hoofstuk saam met die volgende vier die boek afgesluit en vanaf 1539 het die opskrif onveranderd gebly. Benoit (a.w. 3:159) meen dat Calvyn in hierdie uiteensetting swaar gesteun het op Badius van Genève se Traicté très excellent de la vie chrestienne (1545) teenoor Doumergue se opvatting dat Calvyn eerder gesteun het op ’n student van Poitiers, Pierre de la Place, se uiteensetting van die christenlewe van Julie 1540. 2 Vgl. Inst. 3.3.9 (Afr. vert. 3:779). 3 A: symmetria, Fr. 1560: mélodie (Benoit 3:159). 4 Vgl. Gal. 4:5; 2 Pet. 1:10. 5 Fr. 1541 e.v.: + c'est à dire sermons populaires (Benoit 3:160). 6 Fr. 1541 e.v.: + qu'il en y a aux sermons des anciens Docteurs (Benoit 3:160). 7 A: plausibiles; recte 1561: plausibilis. 8 Vgl. o.a. Cicero, De off. 1.11.33 passim (LCL 34 - 35) en daarna by verskeie geleenthede; Tusc. disp. . Bk. 5 (LCL 424 e.v.) en Seneca, Vita beata 8.2 en Ep. 108.23, 48.4,12 (LCL Moral essays 2:99 e.v.; Ep. mor. 1:316; 3:244). 9 1539 - 1554: + Marg. Levit. 19.0.2; 1. Pet. l.c.16. Vgl. 1 Pet. 1:15 en OC 55:222 e.v. 10 Calvyn gebruik die beeld van doolhof van die wêreld baie dikwels om die in sonde vervalle mens se verwarring uit te druk. Vgl. Inst. 1.5.12; 1.6.3; 1.13.21; 3.2.2 - 3; 3.8.1; 3.19.7; 3.21.1; 3.25.11 ensovoorts (Afr. vert. 1:143; 152; 241; 3:770 - 779; 897, 1065, n. 26; 1160, n. 8; 1263. 11 Fr. 1541 e.v.: + il nous luy faut ressembler puisque nous sommes siens (Benoit 3:l6l). 12 Marg. Iesa. 35 c.8 et alibi. Vgl. OC 36:595 - 596. 13 Vgl. Ps. 116:19; 122:2 - 9 (OC 32:303 - 304). 14 Marg. Psal. 15.a.2 & 24. Vgl. ook Ps. 15:1; 24:3 - 4 en OC 31:142 - 144, 245 - 246. 15 Marg. Rom. 6.d.18. Vgl. 2 Kor. 5:18 en OC 49:115 - 116; 50:70 - 71. ' 16 Vgl. Hebr. 1:3 (OC 55:11 - 14). 17 Vgl. Cicero, De off. 3.3.13 (LCL 280 e.v.); De fin. 2.11.34; 3.7.26; 4.15.41 (LCL 120 e.v., 244 e.v., 344 e.v.); Seneca, De vita beata 8.2 (LCL Moral essays 2:116 e.v.). 18 Fr. 1541 e.v.: + d’innocence (Benoit 3:161). 19 Marg. Malach. 1.b.6; Ephe. 5.a.1; Iohan. 3.a.1. Vgl. OC 51:213 - 214; 55:329 - 330. 20 Marg. Ephe. 5.f.26; Hebr. 10.b.10; 1. Cor. 6.b.1; 1. Pet. 1.c.15 & d.19. Vgl. OC 55:125 - 126, 222, 226; 49:393 - 395. 21 Marg. 1. Cor. 6.c.15; Iohan. 15.a.3; Ephe. 5.e.23. Vgl. ook Joh. 15:4 - 6; Ef. 5:24 - 33. 22 Marg. Coloss. 3.a.1. Vgl. OC 52:117 - 118. 23 Marg. 1. Cor. 3.c.16 et 6.d.19; 2.Cor.6.d. 16. Vgl. OC 50:81 - 82. 24 Marg. 1. Thess. 5.d.23. Vgl. ook Fil. 1:10 en OC 52:178 - 180; 52:12. 25 Fr. 1541 e.v.: quand il est question de luy monstrer quel est son devoir (Benoit 3:162). 26 Vgl. Cicero, Tusc. disp. 5.15.45 (LCL 470); De fin. 2.21.68; 2.23.76 (LCL 156 e.v., 164 e.v.); Seneca, Ep. morales 84.13 (LCL 2:284 e.v.). 27 Marg. Ephe. 4.c.22. Vgl. ook verse 23 en 24 en OC 51:207 – 209. 28 Fr. 1541 e.v.: + autrement il n’est pas bien receu (Benoit 3:163); vgl. Inst. 3.2.36 (Afr. vert. 3:757). 29 Vgl. Cicero, Tusc. disp. 2.6.16; 5.2.5 (LCL 162, 426 e.v.); Seneca, Ep. morales 94.23 (LCL 2:290). 30 Vgl. Seneca, Ep. 48.4, 12; 108.23 (LCL 1:314 e.v., 320 e.v.; 3:244). 31 Fr. 1541 e.v.: + le mesprisant en toute leur vie (Benoit 3:163) 32 Fr. 1541 e.v.: ia soit qu'il ait bien profité (Benoit 3:163). 33 Fr. 1541 e.v.: c’est de tendre à la perfection que Dieu nous commande (Benoit 3:163). 34 1539 - 1554: + Marg. Gen. 17(1) et alibi; 1545 - 1554: + Marg. Psal. 12. 35 Oor Calvyn se opvatting dat die liggaam die mens se siel se gevangenis is, vgl. Inst. 3.9.4; 3.15.1 (Afr. vert. 3:914; 1003) en Plato se opvatting in verband met hierdie onderwerp in Phaedo 62B; 81E; 82E - 83A en Kratulos 400C (LCL Plato 1:216 e.v., 284 e.v., 288 e.v., 6:62 e.v.). 36 Volgens Benoit (3:164) skets Calvyn ’n christen se lewe as ’n reis en maak hy elke dag daarop geringe vordering. Dit kom veral in Calvyn se briewe (meer in die vorm van raad aan korrespondente) en sy kommentare voor waarin hy gelowiges aanspoor om heilig te lewe en deug en die goeie na te jaag. Groei in die gawes van die Gees, groei in deugde en in geestelike en genadegawes is uitdrukkings wat herhaaldelik in sy briewe en kommentare voorkom. Vgl. o.a. Ep. 931,985,1091, 2287,2288,2289, ensovoorts (OC 12:562 - 563, 648, 99 - 100, 15:811, 17:11, 15:811). |
Please send all questions and comments to Dmytro (Dima) Bintsarovskyi:
dbintsarovskyi@tukampen.nl